13 Eylül 2023

Tarihin Tanıkları: 45 İlimizdeki Kaleler


Kale, düşmanın gelişinin beklendiği yollar üzerine, stratejik öneme sahip olan şehirlere, geçit ve dar boğazlara savunma amaçlı olarak inşa edilen askerî bir yapıdır. Bu tür tahkimatlar antik çağlardan beri kullanılagelmiş ve askerî işlevlerinin yanı sıra idari, siyasi ve ekonomik merkez olarak iş görmüş. Bir yerde kaleler varsa orada çok kanlı çekişmeler vardır. Kanlı çekişmeler de ticarî nüfuz mücadelesine, en nihayet paraya dayanır. Kimi kaleler de saray halkına konaklama imkanı sağlar. Kalelerde, kuleler ve surlar gibi farklı özelliklere sahip bölümler bulunur.

Tarihimizin en önemli eserlerinden biri de tarihi kalelerimizdir. Ülkemizin dört bir bölgesinde yer alan tarihi kalelerimiz özellikle görkemli görünüşleri sayesinde ilgi çekicidir. Anadolu'da yaşayan medeniyetler kendilerini korumak için onlarca kale inşa etmiş. Artık bu amaçla kullanılmasalar da mimarileriyle bugün bulundukları kentin simgesi olarak anılıyor.

45 ildeki binlerce yıldır ayakta kalmayı başaran kaleleri sıraladık. Bazı illerde tek kale, bazı illerde birden çok kaleden bahsettik. Çok eski yıllardan bu yana tamamen olmasa da bir kısmı ayakta kalmayı başarabilmiş, restorasyon desteğiyle günümüzde de varlığını sürdüren taş kalelerden fotoğraflarını bizzat çektiklerimizi anlattık. Bunu yaparken illerimizin plakasına göre sıraladık. Anadolu’da birçok il ve ilçenin merkezinde bulunan bu tarihi kalelerin en meşhurlarından 61 tanesini sizler için derledik.

01. EFSANELER KALESİ: YILANKALE / ADANA


Çok sarp bir tepe üzerine, Ceyhan Ovasına tamamen hakim şekilde kurulan Yılankale, 11. yüzyılda Kilikya Ermeni Krallığı döneminde Kral 1. Levon tarafından yaptırılmış. Vücudunun yarısı yılan, yarısı kadın şeklindeki efsanevi Şahmeran'ın yaşadığına inanılan Adana'daki tarihi Yılankale, Toros Dağlarını aşarak Antakya'ya giden tarihi İpek Yolu üzerinde yer alıyor. Kont Drakula’nın şatosu kadar azametli Yılankale, yöre halkı tarafından Şahmeran kalesi olarak da adlandırılıyor.

Yörede Yılankale ile ilgili, hepsi de korku içeren birçok anlatı var. Siz de bu efsaneleri öğrenmek isterseniz, Çukurova'nın Kalbi: Adana yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

02. SARP KAYALIKLAR: KAHTA KALESİ / ADIYAMAN


Kâhta Kalesi, Selçuklu İmparatoru Alparslan'ın Malazgirt zaferinden (1071) sonra Selçuklular tarafından Bizanslılardan alınmış (1085). Türkiye'de eşine az rastlanır, tek parça ana kaya üzerine inşa edilmiş 300-350 metre yüksekliğinde bir kale. Nemrut Dağı tur güzergahında olan Kahta Kalesi önemli medeniyetlerin izlerini taşıyor ama henüz ziyarete açılmamış durumda...

Kahta Kalesinini içini gezemedik ama Nemrut gezimizi öğrenmek isterseniz, Kralların Taşlaştığı Yer: Nemrut veya karlı hali için Karlar Altındaki Krallık: Nemrut yazılarımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

03. AFYON KALESİ: KARAHİSAR / AFYON


Volkanik bir kaya kütlesi olan ve 226 m yükseklikteki Karahisar Kalesi, MÖ 1350 yıllarında Hitit İmparatoru 2. Murşil zamanında yapılmış. Afyon şehir merkezindeki bu kale, doğal yükseltili dik kaya kütlelerinin üzerine kurulmuş.


Aynı zamanda bir gastronomi kenti olan Afyonkarahisar ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Karahisar'ın Eteklerinde: Afyon yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

04. SULTAN BAYEZID ANISINA: AĞRI DOĞUBEYAZIT KALESİ


Günümüze oldukça harap bir durumda ulaşan Eski Beyazıt Kalesi, Urartular döneminden kalmış. Sultan Bayezid'in ölümünden sonra, halk onun anısına şehrin adını değiştirerek Daryunk yerine ilk defa Bayezıd adını vermiş. Eski kalenin adı da, Sultan Bayezıd'a ithafen Bayezıd Kalesi olarak değiştirilmiş.

Heybetli Doğubeyazıt Kalesi ve İshak Paşa Sarayı ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Güneş Doğudan Doğar: Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş, Bitlis, Van, Ağrı, Iğdır yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

05. EN GÖRKEMLİ 3. KALE: AMASYA KALESİ


MÖ 3200'de yapılan Amasya Kalesi, İçeri Şehir (Hatuniye Mahallesi), Kızlar Sarayı ve Yukarı Kale (Harşena) olmak üzere 3 bölümden oluşuyor. 1075’te Türklerin Amasya’yı fethetmesinden sonra önemli bir onarım görmüş. 18. yüzyıla kadar kullanılan kale, bu yüzyıldan sonra askeri önemini kaybetmiş. Kalede sarnıçlar, su depoları, Osmanlı dönemine ait hamam kalıntıları ve kayaya oyulmuş Pontus Kral Mezarları bulunuyor. Amasya Kalesi’nin üzerinde inşa edildiği kaya, denizden 700 metre, Yeşilırmak’tan ise 300 metre yüksekte bulunuyor. Amasya Kalesi’nin olduğu Harşena Dağı ve Pontus Kral Kaya Mezarları 2015 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ne alınmış.

Yeşilırmak manzarasına doyacağınız Amasya ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Karadeniz Seyahatimiz: Amasya, Ordu, Trabzon, Rize ve Sivas yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

06. ANKARA'NIN SEYİR NOKTASI: ANKARA KALESİ

Ankara Kalesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir kale. Konuklarına eşsiz bir kent manzarası sunan Ankara Kalesi, başkentin en önemli sembollerinin başında geliyor. Tarihi de en az Ankara kadar eski. Ne zaman yapıldığı kesin olarak bilinmemekle birlikte MÖ 2. yüzyıl başında Galatların Ankara'ya yerleşmeleri sırasında kalenin var olduğu biliniyor. Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılar dönemlerinde birçok kez onarımdan geçmiş. Göründüğünden daha yakın aslında, çünkü yüksek bir tepeye küçük bir kale yapılmış. O yüzden çok yukarıda ve uzakta görünüyor.


Ankara'nın tarihine yolculuk yapmak isterseniz, Tarihe Yolculuk: Anadolu Medeniyetleri Müzesi yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

07. SELÇUKLU'DAN MİRAS: ANTALYA'NIN KALELERİ


Kaleiçi'ndeki Antalya Kalesi, 130 yılında Bergama Krallığı döneminde yapılmış. Surları 1910'larda önemini kaybetmeye başlamış. Antalya Kalesi'nin 1930'larda belediye tarafından yıktırılması, bugün turizm kenti olan Antalya için büyük bir kayıp olmuş.


Kentin simgesi sayılabilecek Alanya Kalesi, Anadolu’yu süsleyen yüzlerce kaleden bugün ayakta kalabilmiş ve iyi korunmuş Orta Çağ kalelerinden biri. Alanya Yarımadası üzerinde kurulu olan kale, 12. yüzyılda Selçuklu Sultanı 1. Alaeddin Keykubat tarafından yaptırılmış. Denizden 250 metre yüksekteki tepede ve 6.5 metre yükseklikteki surlarıyla Akdeniz’e karşı tüm ihtişamıyla duruyor. Yonca planlı kale, uzunluğu 6,5 km’yi bulan surları, sayısı 140’ı bulan burçları, içindeki 400’e yakın sarnıcı, görkemli yazıtlı ve bezemeli kapıları ile bir açık hava müzesi görünümünde. 2000 yılında UNESCO'nun Dünya Kültür Geçici Miras Listesi'ne alınan Alanya Kalesi, Kültür Bakanlığımız tarafından da Türkiye’nin 4. görkemli kalesi seçildi. 


Dağlar arasında unutulmuş bir değer olan Alara Kalesi, Alanya'nın yaklaşık 40 kilometre kuzeybatısında, denizden 7 kilometre içeride Alara Çayının kenarında sivri bir tepe üzerinde yer alıyor. Selçuklu Sultanı 1. Alaeddin Keykubad tarafından 1232 yılında yaptırılmış. İpekyolu üzerindeki kale, Alara Çayı kenarındaki Alarahan'da mola veren kervanların güvenliğini sağlamak için yapılmış. Ticari gemilerin o dönemde kale önüne kadar geldiği düşünülüyor. Alara Çayı kıyısına kadar giden yol kaleye gelmeden bitiyor ve kaleye ancak çok dik yokuş ve merdivenleri tırmanarak ulaşılabiliyor.

Kaleler ve Antalya'daki diğer yerler ile ilgili daha fazla bilgi ve fotoğraf için, Akdenizin İncisi: Batıdan Doğuya Antalya yazımızı okuyabilirsiniz.

08. ŞAVŞAT KALESİ: SATLEL / ARTVİN


Artvin-Ardahan karayolu güzergâhında, iki derenin birleştiği vadinin kenarında bulunan Şavşat Kalesi 9. yüzyılda Gürcü kralı 1. Adarnase tarafından yaptırılmış. Evliya Çelebi seyahatnamesinde Şavşat (Satlel) Kalesinin ocaklık olarak kullanıldığını ve kadısının olmadığını yazmış.


Göz kamaştıran kaleler ve Artvin'in doğasıyla tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Doğu Karadeniz'den Doğu Anadolu'ya: Trabzon, Rize, Artvin, Batum ve Erzurum yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

09. EN GÖRKEMLİ 7. KALE: GÜVERCİNADA / AYDIN 


Güvercinada Kalesi, Kuşadası Körfezi’nin ağzında limanı koruyan bir konumda yapılmış. Güvercinada üzerinde, Barbaros Hayrettin Paşa tarafından 1826 yılında yaptırılan bir iç kale ve İlyas Ağa tarafından yaptırılan surlar yer alıyor. Bu surlar Mora İsyanı sırasında adalardan ve denizden gelebilecek saldırıları önleyebilmek için yaptırılmış.

Göz kamaştıran kaleler ve Ege'nin doğasıyla tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Güneşin Ülkesi: Güney Ege ve Batı Akdeniz Turu yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

13. BİTLİS'TE İKİ KALE: AHLAT VE BİTLİS KALESİ


Ahlat'ın her tarafı buram buram tarih kokuyor, bunlardan birisi de Van Gölü sahilindeki Ahlat Kalesi... Kale, Van Gölüne hakim bir noktada Yavuz Sultan Selim tarafından yaptırılmış ve Kanuni Sultan Süleyman zamanında genişletilmiş. Surlar geniş bir alanı kapsıyor, iki giriş kapısı ve 13 burçtan meydana geliyor. Kalenin içerisinde İskender Paşa Camii ve Kadı Mahmut Camii ile restorasyonu devam eden bir hamam var.

Bitlis şehir merkezindeki bir diğer kale de Makedonya kralı İskender'in komutanlarından Badlis tarafından MÖ 3-4. yüzyıllarda yapılan Bitlis KalesiBitlis şehrinin adı da bu komutandan geliyormuş.


Ahlat ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Güneş Doğudan Doğar: Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş, Bitlis, Van, Ağrı, Iğdır yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

16. AÇIK HAVA MÜZESİ: BURSA KALELERİ VE SURLARI

Bursa Kalesi, Bursa'nın Osmangazi ilçe sınırlarında yer alıyor. Bursa surları doğal kayalıklar üzerine Bursa’nın ilk kurucusu olan Bitinyalılar tarafından MÖ 1. yüzyılda yapılmış. Osmanlı döneminde özellikle Timur saldırılarından sonra ve arkasından gelen Karamanoğlu Mehmet Bey’in kuşatması sonrası Hacı İvaz Paşa tarafından onarılarak güçlendirilmiş. Kalede toplam 5 adet kapı bulunuyor.


İznik Gölü'ne yakın olan İznik Kalesi, Roma İmparatorluğu döneminden kalmış. İznik Kalesi'nin geçmişi MÖ 258 tarihlerine dayanıyor. 330 yılında kale, düşman saldırılarına engel olmuş. Kale, Bizans döneminde önemli onarımlar geçirmiş. İznik'in surlarla çevrili değerli bir bölge olduğunu hala günümüzde kalıntıları ile karşılaştığımız surlardan dolayı biliyoruz. İznik Kalesi'nde İstanbul, Yenişehir, Lefke ve Göl kapıları bulunuyor. İznik merkezini çepeçevre saran ve güçlü sur duvarlarına sahip İznik Kalesi'ne girmek için herhangi bir ücret ödenmiyor.

Bursa ve İznik ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Tüm Zamanların Güzel Şehri: Bursa ve Bursa'nın İzleri: İznik ve Uludağ yazılarımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

17. EN GÖRKEMLİ 2. KALE: KİLİTBAHİR KALESİ / ÇANAKKALE

Kilitbahir Kalesi 1462-1463 yıllarında Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılmış. Havadan görünümü yonca yaprağına benzetilen kalenin isminin “Denizin Kilidi” anlamında Kilid-ül Bahir olduğu biliniyor. Kale-i Sultaniye’nin (Çimenlik Kalesi) tam karşısında bir tepenin eteğinde kurulmuş. Yapı, dış kale, iç kale ve ana kule olmak üzere 3 kısımdan oluşuyor. Kale tümüyle kaba yontulmuş taşlarla inşa edilmiş. Açıklık kısımları kiremit kemerli olup kapı ve pencereler beyaz mermerden yapılmış.


Çanakkale ve Balıkesir ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Kaz Dağlarının Eteklerinde: Balıkesir ve Çanakkale yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

18. KARATEKİN'İN ŞEHRİ: ÇANKIRI KALESİ


Çankırı'nın en gözde mesire yerlerinden biri olan kale, şehre hakim bir tepe üzerinde yer alıyor. Geçtiğimiz yıllarda kalenin çevre düzenlemesi yapılmış ve çok sık ziyaret edilen bir alan haline getirilmiş. Kale içerisinde ayrıca Çankırı Fatihi olarak bilinen Emir Karatekin Bey’in türbesi de bulunuyor.

Çankırı Kalesi, Hititliler tarafından inşa edilmiş. Roma ve Bizans dönemlerinde de kullanılan kaleye Roma döneminde çeşitli eklemeler yapılmış ve çevresi zenginleştirilmiş. Çankırı Kalesi’nin en uç noktasına yapılan Cam Terastan tüm şehri izleyebilirsiniz.

Çankırı ile ilgili daha fazla bilgi almak isterseniz, Kaya Tuzunun Şehri: Çankırı yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

21. TÜRKİYE'DEKİ EN BÜYÜK KALE: DİYARBAKIR KALESİ



Diyarbakır Kalesinin yaklaşık 9 bin yıllık olan surları, Çin Seddi’nden sonra dünyanın en uzun ve geniş savunma duvarı olarak dikkat çekiyor. Kalede Roma, Bizans, Arap, Selçuklu ve Osmanlı’dan burçlar, kabartmalar ve figürler yer alıyor. Burçları üzerindeki görkemli kabartmaları ve kitabeleriyle dünyanın ender kalelerinden. Surları ve burçları, orijinal ve özgün kültür varlıkları olarak yaşayan Diyarbakır Kalesi, dünya tarihi için hâlâ önemli bir evrensel miras olma özelliğini koruyor. Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri’nin oluşturduğu peyzaj 2015 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi'ne alınmış.

Görkemli Diyarbakır Kalesi ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Dicle'nin Şehirleri: Diyarbakır ve Hasankeyf yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

23. URARTU'DAN KALMA: ELAZIĞ'IN KALELERİ

2017 yılı Mayıs ayında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine giren Harput Kalesi içindeki yerleşim MÖ 8. yüzyılın başlarında Urartu Krallığı tarafından başlatılmış. 1085 yılında Türkmen reislerinden Çubuk Beyin, 1115 yılında ise Artuklu emiri Belek Gazinin eline geçmiş. 1516 yılında Osmanlı Sultanı Yavuz Sultan Selim tarafından görevlendirilen Çerkez Hüseyin Bey ve Karaçinoğlu Ahmet Bey tarafından fethedilmiş.

Palu Kalesi, tarihi ve konumuyla çok harika bir yerde, birçok medeniyetin izini taşıyor. Sarp ve dik bir kaya üzerine inşa edilen kale, Urartu kralı Menuas tarafından yaptırılmış.


Elazığ ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Güneş Doğudan Doğar: Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş, Bitlis, Van, Ağrı, Iğdır yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

25. DADAŞ DİYARI: ERZURUM'UN KALELERİ


Erzurum Kalesi, 5. yüzyılda Bizans İmparatoru tarafından yaptırılmış. Tarih boyunca Asurlular, Sasaniler, Persler, Araplar, Romalılar ve Bizanslılar arasında sık sık el değiştirmiş. Bir tepenin üzerine kurulan kale, şehrin güvenliğini sağlayan muhafız askerlerin bulunduğu iç kale ve halkın ikamet ettiği mahalleleri de içine alan dış kaleden oluşmaktaymış. Günümüzde iç kale sağlam kalmış olmasına rağmen şehri çevreleyen 3 sıra halindeki dış kale surları büyük ölçüde yıkılmış. İç kalede Saltuklu Türkleri zamanında yapılan Saat Kulesi ve Kale Mescidi, Türk mimari döneminin ilk örnekleri olması bakımından önem taşıyor.


Erzurum'a giderken tarihi İpek Yolu'nun üzerindeki Pasinler’e uğrayıp Hasan Kalesini de görebilirsiniz. Hasankale, Erzurum'un 38 km doğusunda yer alan Pasinler ilçesindeki Hasan Dede Dağı'nın önünde sarp bir tepe üzerinde yükseliyor. Kale, İlhanlı Emiri Hacı Toğay'ın oğlu Hasan Bey tarafından 1339 yılında yaptırılmış. Bir yanı dağa dayalı kale, ovaya hâkim konumuyla stratejik bir öneme sahip. Kale, 4. Murat ve Yavuz Sultan Selim'i de konuk etmiş.

Kaleler ve Erzurum ile ilgili daha fazla bilgi ve fotoğraf için, Doğu Ekspresi Yolunda Kültürel Miras: Sivas, Erzincan, Erzurum, Kars, Ardahan yazımızı okuyabilirsiniz.

26. ESKİŞEHİR'İN KALESİ: KARACAHİSAR


Karacahisar Kalesi, 1288 yılında Osman Gazi tarafından fethedildiği ve tam 11 yıl sonra, 1299 yılında Osman Gazi adına sikke basılarak ilk hutbenin okunduğu yönünde dönemsel kaynaklarda belirtmeler olmuş. Birçok farklı çalışmanın yapılmış olduğu ve tarihi açıdan önemli bir etkiye sahip olan Karacahisar Kalesi, Osmanlı ve Selçuklu açısından önemli bir yere sahip...

Eskişehir ile ilgili daha fazla bilgi ve fotoğraf için, Anadolu’nun Avrupası: Eskişehir yazımızı okuyabilirsiniz.

27. EN GÖRKEMLİ 10. KALE BURADA: GAZİANTEP'İN KALELERİ


İnsanlık tarihinin en eski şehirlerinden biri olan Gaziantep'te bulunan kale, şehir merkezinde bir tepe üzerinde yer alıyor. Gaziantep Kalesi, ilk olarak Roma döneminde höyük üzerinde bir gözetleme kulesi olarak yapılmış, bugünkü biçimini ise “Kaleler Mimarı” olarak adlandırılan Bizans İmparatoru Justinyanus döneminde MS 6. yüzyılda almış. Kale çapı yaklaşık 100 metre, çevresi 1200 metre olan gayrı muntazam dairesel bir şekle sahip. Gaziantep Kalesi, Türkiye'de ayakta kalabilen kalelerin en güzel örneklerinden birisi olup, gerek ihtişamı ve heybetiyle, gerekse bir sır gibi gizlediği tarihiyle önemli bir kale. Şehre hakim bir konumda olan kalede, Gaziantep'in kurtuluşundaki yerel kahramanlıklar anlatılıyor ve Anıtkabir'deki gibi panoramik olarak kurtuluş savaşı süreci sergileniyor.


Gaziantep'in saklı cenneti Rumkale, Fırat Nehri ile Merzimen Çayı’nın birleştiği, yüksek kayalarla örtülü bir tepe üzerinde konumlanmış. Kalenin MÖ 15. yüzyılda yapıldığı sanılıyor. Kalede bugün görülebilen yapılar arasında Aziz Nerses Kilisesi, Barşavma Manastırı, çok sayıda yapı ve mescit kalıntısı, su sarnıçları, kuyu ve hendek yer alıyor. Roma döneminde Hz. İsa’nın havarilerinden Yohannes’in Rumkale’ye gelip yerleşmesi ve burada Hıristiyanlık dinini yayması nedeniyle, bu yerleşim yeri Hıristiyanlık tarihinde önemli bir rol oynamış. Kültür Bakanlığımız tarafından da Türkiye’nin 10. görkemli kalesi seçildi.

Rumkale ve Gaziantep ile ilgili daha fazla bilgi ve fotoğraf için, Türkiye'nin Mutfağı: Gaziantep ve Sualtındaki Sakin Şehir: Halfeti yazılarımızı okuyabilirsiniz.

28. 2000 YILLIK BİR KALE: GİRESUN KALESİ


Giresun Kalesi, milattan önce Pontuslular tarafından yaptırılmış. Kalenin surlarının büyük bölümü zaman içerisinde tahrip olmuş. Kale içindeki mezar, Milli Mücadelenin önemli isimlerinden Gazi Osman Ağanın (Topal Osman Ağa). Kaleden şehir tamamen gözüküyor. Şehre hakim bir tepe üzerine kurulu Giresun Kalesi, hem eşsiz manzarası hem de tarihi önemi ile görülmeye değer yapılardan...

Giresun ve Karadeniz ile ilgili daha fazla bilgi ve fotoğraf için, Karadenizde Kış: Amasya, Trabzon, Rize, Merzifon yazımızı okuyabilirsiniz.

31. MUKADDES YOLDA: PAYAS KALESİ / HATAY


Payas, Haçlılar döneminde Kudüs'e giden “mukaddes yol” üzerinde bir menzil yeri olduğundan bir kale yerleşimi haline dönüşmüş. Etrafı hendekle çevrili olan Payas Kalesi, Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi'nin batı kısmında, kıyıdan 700 metre uzaklıkta yer alıyor. 1200'lü yıllarda Haçlı Cenevizliler tarafından yaptırılan ve daha sonra da Osmanlılar tarafından restore edilen bu kale Payas'ın en dikkate değer sanat eserlerinden...

Hatay ile ilgili daha fazla bilgi ve fotoğraf için, Doğunun Kraliçesi: Hatay Antakya yazımızı okuyabilirsiniz.

33. BABANIN ÇABASI: KIZ KALESİ / MERSİN 


Deniz Kalesi olarak da bilinen Kızkalesi, adını da verdiği mahalle sahilindeki küçük bir adacığın üzerinde kurulmuş. Kızkalesi'nin tarihi adı Korykos. Yapılan kazılar, buraya ilk yerleşimin MÖ 4.yüzyıla ait olduğunu göstermiş. Kız Kalesi hakkında ortaya atılan pek çok efsane var. Efsaneye göre, bölgenin beyi kızını kâhine götürür. Kâhin kızın 19 yaşında yılan tarafından öldürüleceğini söyler. Bey yılanların suyu geçemeyeceğini düşünüp denizin ortasındaki adaya bu kaleyi yaptırıp kızını oraya koyar. Ancak 19. yaş gününde yapılan kutlamada bir köylünün getirdiği üzüm sepetinde saklanan yılan, kızı öldürür.

Mersin ve Hatay ile ilgili daha fazla bilgi ve fotoğraf için, Doğu Akdeniz Seyahatimiz: Mersin ve Hatay yazımızı okuyabilirsiniz.

34. İSTANBUL BOĞAZININ İNCİLERİ: HİSARLAR

Anadolu Hisarı, zamanında Bizans prenseslerinin mesire alanı olan Göksu Deresinin boğaza döküldüğü yerde inşa edilmiş. Cenevizler ve Bizanslıların gemi geçişlerini kontrol etmek amacıyla Yıldırım Beyazıt, 1395 yılında hisarı yaptırmış. Zamanla önemini yitirse de Rumeli Hisarı’yla beraber boğazın karşılıklı iki incisi olarak duruyorlar.


İstanbul’un fethinden önce 1452 yılında Fatih Sultan Mehmet, boğazın kuzeyinden gelebilecek saldırıları engellemek için Rumeli Hisarı’nı yaptırmış. Anadolu Hisarı’nın tam karşısına yapılan hisarın en önemli özelliği boğazın en dar noktasına, sadece 3 ayda yapılması...

Boğazındaki incilerle İstanbul ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Tarihin Soylu Anası: İstanbul yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

35. SELÇUK'UN TACI: AYASULUK KALESİ / İZMİR


İzmir'in tarihi ilçesi Selçuk'a hakim bir tepe üzerinde yer alan Selçuk Kalesi, Ayasuluk Kalesi olarak da biliniyor. Ayasuluk Kalesi MS 7-8. yüzyıllarda Arap saldırılarından korunmak amacı ile Bizanslılar tarafından yapılmış. Saint Jean (Aziz Yuhanna) Kilisesi'nin kuzeyinde, tepenin en yüksek kısmında bulunan iç kale, son zamanlarda yapılan araştırmalara göre Efes'in ilk yerleşim yeriymiş. Bir tepede kurulup çeşit çeşit kavimleri ve inançları barındıran; bazen genişleyip bazen daralan, ad ve yer değiştiren bir yerleşme...

Göz kamaştıran kaleler ve Ege'nin doğasıyla tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Güneşin Ülkesi: Güney Ege ve Batı Akdeniz Turu yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

36. KALE İÇİNDE KALE: KARS'IN KALELERİ




Kentten bakıldığında etkileyici bir görünüme sahip olan Kars Kalesi, Saltuklu Sultanı Melik İzzeddin'in emri ile veziri Firuz Akay tarafından 1153 tarihinde inşa ettirilmiş. 1386 tarihinde Moğol istilasından sonra tahrip edilen kale, 1579 tarihinde 3. Murat'ın emri ile Erzurum'dan Kars'a gelen Lala Mustafa Paşa tarafından yeniden inşa edilmiş. Kale arkeolojik sit alanı olarak tescil edilip koruma altına alınmış.




Milattan önce bir kale kenti olarak kurulan Ani, 10. yüzyılda Bagratoğulları sülalesinden Ermeni hükümdarlara kadar başkentlik yapmış. Kendisini ele geçiren kavimler tarafından defalarca yenilenmiş ve askeri amaçla kullanılmış olan kent, 1064 yılına kadar Bizans'ın yönetiminde kalmış ve bu tarihte Selçukluların eline geçmiş. Konumu açısından İpek Yolu üzerinde olması, ticari ve askeri bakımdan önemini bir kat daha artırmış. Kendi kale olan Ani şehrinin ilk yerleşim çekirdeği olan Kamsarakan Kalesi 5.asırda Kamsarakan hanedanı tarafından inşa edilmiş. Kale içinde kale diyebiliriz...

2016 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi'ne alınan Ani ve Kars ile ilgili daha fazla bilgi ve fotoğraf için, Doğu Ekspresi Yolunda Kültürel Miras: Sivas, Erzincan, Erzurum, Kars, Ardahan yazımızı okuyabilirsiniz.

37. KEŞFEDİLMEYİ BEKLEYEN HAZİNE: KASTAMONU KALESİ


Kastamonu'nun sembol anıtlarından biri olan Kastamonu Kalesi, doğal kayalık üzerine kurulmuş ve şehrin tam üstünde yer alıyor. Şehrin batısında bir ana kaya kütlesi üzerinde bulunan kale, MS 12.yüzyılda Komnenoslar tarafından yaptırılmış. Orijinal yapıdan günümüze sadece iç kale gelmiş.

Göz kamaştıran kaleler ve Karadeniz'in doğasıyla tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Batı Karadenizde Sonbahar: Karabük, Sinop, Kastamonu, Bartın, Zonguldak, Düzce, Bolu yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

38. ROMA'DAN MİRAS: KAYSERİ KALESİ


Coğrafi ve stratejik konumu nedeniyle tarihin her döneminde önemini koruyan Kayseri, bu nedenle çeşitli saldırı ve işgallere maruz kalmış. Kayseri Kalesi, bu saldırılara ve işgallere karşı tedbir almak amacıyla 3.yüzyılda Roma devrinde inşa edilmiş. 6.yüzyılda Bizans devrinde daraltılan Kayseri Kalesi ve surlar, Selçuklu Sultanı 1.Alaeddin Keykubat zamanında şehir içinde geniş bir alana yayılmış.

Göz kamaştıran yerler ve Kayseri'nin doğasıyla tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Erciyes'in Eteklerinde: Kayseri yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

40. KALE DEĞİL HÖYÜK: KIRŞEHİR KALESİ


Klasik kale mimarisinde olmasa da, şehrin ortasındaki en yüksek nokta olduğu için kale olarak isimlendirilen Kırşehir Kalesi'nin yüksekliği yaklaşık 35 m. Kırşehir'in eski yerleşim yerlerinin, şehrin ortasında yer alan ve “Kale” denilen yığma höyükte olduğu yapılan kazılarla ortaya çıkarılmış. Ancak bu yığma tepede herhangi bir arkeolojik bulguya rastlanmamış. Kale olarak bilinen höyük üzerinde Selçuklu Sultanı 2. Alâeddin Keykubad tarafından yaptırılan Alâeddin Camii yer alıyor.

Kırşehir ile ilgili daha fazla bilgi ve fotoğraf için, 'Âşık'lar Şehri: Kırşehir yazımızı okuyabilirsiniz.

43. EN BÜYÜKLERDEN: KÜTAHYA KALESİ

Tarih boyunca birçok önemli medeniyete kucak açmış Kütahya'da geçmişin, bugünün ve geleceğin en heybetli şahidi Kütahya Kalesi, savunma amaçlı yapılan kalelerden biri. Bunun en büyük göstergesi dört tarafının da yalçın kayalarla çevrili olması... Kütahyalı seyyah, ilim adamı, yazar ve halk bilimci Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesinde de adından söz ettiği Kütahya Kalesi 72 burcuyla Türkiye’nin en büyük kalelerinden biri...

Halk arasında Hisar olarak bilinen Kütahya Kalesi MS 8. yüzyılda inşa edilmiş bir Bizans eseri. Bizans imparatorları şehre hakim yüksek ve sarp bir tepe üzerine şato yaptırarak buraları burçlarla tahkim etmiş ve şatoyu iki kat sur içerisine almış. Tarihi kale, Bizans İmparatorluğunun ömrünü tamamlamasının ardından sırasıyla Selçuklu, Germiyanoğlu ve Osmanlı tarafından kullanılmış; yapılan ilave ve onarımlarla günümüze ulaşmış ve bugün o heybetli duruşuyla hala zamana meydan okuyor.

Kütahya ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Çininin Başkenti: Kütahya yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

44. MALATYA'NIN KALESİ: BATTALGAZİ SURLARI


Battalgazi'nin şehrinin etrafı Roma İmparatoru Traianus (98-117) zamanında surlarla çevrilmiş. Surlar, İmparator Constantius (363) zamanında tamir edilmiş. 532 yılında İmparator Justinianus döneminde şehir surları yeniden restore edilerek müstahkem hale getirilmiş. Kalenin sur hendeği 1060’da genişletilmiş, 18 Eylül 1102’de Danişmentli Gümüştekin Ahmet Gazi tarafından ele geçirilen şehrin surları yeniden onarılmış. 2011 yılı itibariyle, surun giriş kapısı restorasyonu tamamlanmış.

Malatya ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Güneş Doğudan Doğar: Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş, Bitlis, Van, Ağrı, Iğdır yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

47. KARTAL YUVASI: MARDİN KALESİ


10. yüzyılda Hamdaniler tarafından inşa edilen Mardin Kalesi; Sümer, Babil, Asur, Pers, Roma, Bizans, Emevi, Abbasi, Selçuklu, Karakoyunlu, Akkoyunlu ve Osmanlı medeniyetlerinin bir parçası olmuş. Mardin ismi, Süryanice kaleler kenti demek olan "Marde"den geliyor. Mardinliler, Timur'un alamadığı tek kale olarak bilinen kalenin aşılmazlığını bir öyküyle anlatır: Burayı kuşatan Timur, diktirdiği fidanlar yetişip meyve verecek çağa geldiği halde kaleyi alamamış. Sonunda, üzüm ve incirlerden yedikten sonra kuşatmayı çözüp Mardin'den uzaklaşmış! Evliya Çelebi kalenin ambarlarını özellikle överek, erzak ve cephane bolluğunu anlatmış. Şehre hâkim konumuyla Mardin Kalesinin gecesi ayrı, gündüzü ayrı güzel. Tam bunun için “kartal yuvası” olarak adlandırılıyor, adeta şehri kuşbakışı gözetlemek için kondurulmuş gibi... Mardin Kalesi’nin de içinde olduğu kültürel peyzaj 2000 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ne alınmış.

Göz kamaştıran eserler ve Mardin ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Bir Mezopotamya Masalı: Mardin ve Gündüzü Seyranlık Gecesi Gerdanlık: Mardin yazılarımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

48. HEM KALE HEM MÜZE: MUĞLA'NIN KALELERİ


Bodrum Kalesi, 1406-1522 yılları arasında Saint Jean Şövalyeleri tarafından, üç tarafı denizlerle çevrili kayalık bir yarımada üzerinde inşa edilmiş. Kalenin yapımında, depremde yıkılmış olan dünyanın 7 harikasından biri sayılan Halikarnas Mozolesinin taşları kullanılmış. Kalede Fransız, İtalyan, İngiliz, Alman ve İspanyol (Yılanlı) Kuleleri bulunuyor. Osmanlı’nın hapishane olarak kullandığı dönemde içine bir hamam yapılmış. Günümüzde Bodrum Kalesi içinde; ülkemizin tek, dünyanın ise en önemli sualtı arkeoloji müzelerinden biri olan Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi yer alıyor. 1995 yılında Avrupa’da Yılın Müzesi yarışmasında “Özel Övgü” ödülünü almış olan müzede, sualtı kazı ve araştırmalarından gelen eserlerin yanı sıra Bodrum ve çevresindeki kazı ve araştırmalardan ele geçen eserler de sergileniyor. 2016 yılında UNESCO'nun Dünya Kültür Geçici Miras Listesi'ne alınan Bodrum Kalesi, Kültür Bakanlığımız tarafından da Türkiye’nin 9. görkemli kalesi seçildi.


Marmaris Kalesi, Muğla'nın Marmaris ilçesinin en popüler ve görülmeye değer tarihi mekanlarından biri. Herodot, Marmaris'te ilk surların MÖ 3. binde yapıldığını yazmış. Kalenin ise ilk olarak İyonlar döneminde (MÖ 1044) yapıldığı düşünülüyor. Bugün Marmaris Müzesi olarak da bilinen kale, 1522 yılında Rodos seferi sırasında Kanuni Sultan Süleyman tarafından yeniden inşa ettirilmiş.

Göz kamaştıran kaleler ve Ege'nin doğasıyla tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Güneşin Ülkesi: Güney Ege ve Batı Akdeniz Turu yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

50. EN GÖRKEMLİ 12. KALE: UÇHİSAR / NEVŞEHİR


2000 yıllık gökdelen diyebileceğimiz Uçhisar Kalesi, Kapadokya’nın zirve noktasında. Kapadokya’nın her yerinden görülen en büyük ve en güzel peribacası. Kalenin zirvesi Kapadokya’nın kuşbakışı görüleceği tek yer. Kalede çok sayıda oyma küp, oyma mezar ve büyük sarnıç bulunuyor. Kaleden kuzeye doğru aşağılara bakınca Cevizli peribacalarını, batıda Nevşehir’i ve Oylu Dağı’nı, kalenin hemen önünde yeni Uçhisar’ı, güneybatıda uzaklarda Hasan Dağı zirvesini görebilirsiniz.

Göz kamaştıran peribacaları ve Kapadokya'nın doğasıyla tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Güzel Atlar Ülkesi: Kapadokya yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

51. ALAADDİN TEPESİNDE: NİĞDE KALESİ


Eski Niğde şehrinin bulunduğu Alaaddin Tepesini çevreleyen Niğde Kalesinin tarihi hakkında kesin bir şey söylemek mümkün değil. Alt duvarlarında Arap Bizans çeşnisi var ise de MÖ 8. asırda yapılmış olma ihtimali var. Kale 1740 yıllarında Sadrazam İshak Paşa tarafından onarılmış. Niğde Kalesi, Alaaddin Tepesindeki diğer tarihi anıtlar ile birlikte 2012 yılında UNESCO'nun Dünya Kültür Geçici Miras Listesi'ne alınmış.

Niğde ile ilgili daha fazla bilgi ve fotoğraf için, Kapadokya'nın Giriş Kapısı: Niğde yazımızı okuyabilirsiniz.

52. 2500 YILLIK KALE: ÜNYE KALESİ / ORDU


Ordu'nun Ünye ilçesinde, MÖ 200-250 yılları arasında Pontus Kralı 6. Mithridates tarafından inşa ettirilen Ünye Kalesi, Niksar karayolunun 7. kilometresinde yolun solunda kalan bir tepenin üzerinde kurulmuş. Ünye Kalesi'nde yapılan arkeolojik kazılarda, çok sayıda tarihi eser ile yeraltında su kuyusu bulunmuş.

Göz kamaştıran yaylaları ve Karadeniz'in doğasıyla tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Karadeniz Yayla Turu: Amasya, Trabzon, Rize, Tokat yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

53. MUHTEŞEM GÜZELLİKLER: RİZE'NİN TAŞ KALELERİ


Rize Kalesi, şehir merkezinin güneybatısına kurulmuş bir kale. İç ve aşağı kalelerden oluşuyor. İç kalenin 1. Justinianus (527-565) döneminde, aşağı kalenin ise 13. yüzyılda inşa edildiği düşünülüyor. Yoğun yerleşme sebebiyle Aşağı Kale yok olmuş. Batı tarafından bazı sur parçaları ve kuleleri günümüze gelebilmiş. Kale çevresi, yapılan çevre düzenlemesiyle çay bahçesi olarak işletiliyor. Kenti seyir için kent merkezindeki ideal noktalardan biri...


Rize’de Fırtına Vadisi’ne hâkim konumda yeşillikle içinde bulunan Zilkale, Çamlıhemşin’in 15 km güneyinde, Fırtına Deresi’nin batı yamaçları üzerine kurulmuş. Kale; dış surlar, orta surlar ve iç kaleden meydana geliyor. Kale içerisinde üç önemli yapı bulunuyor. Bunlar muhafız binası, şapel ve baş kule. Kulenin 4 katlı olduğu, duvarlardaki hatıl izleri ve kiriş deliklerinden anlaşılıyor. Zil Kale’nin bölgedeki pek çok kale gibi hem yörede hem de İspir’e ulaşan önemli bir Orta Çağ kervan yolu üzerinde güvenliği sağladığı biliniyor. 13. yüzyılda Trabzon İmparatorluğu döneminde yapılan kaleye çıkarken yorulacaksınız. Ama sizi yukarıda yorgunluğunuzu unutturacak yemyeşil bir manzara var. Kültür Bakanlığımız tarafından da Türkiye’nin en görkemli kalesi seçildi.


Pazar ilçe merkezinin batısında, küçük bir yarımada üzerine kurulu Kız Kalesinin kara ile bağlantısı kesilmiş. Kayalık bir zemin üzerinde bulunan kaleye -adaşı gibi- deniz kalesi diyebiliriz. İnşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, 13 veya 14. yüzyıllarda inşa edildiği tahmin ediliyor. Günümüzde tek bir gözetleme kulesiyle ayakta olan kalenin duvarlarındaki muntazam taş işçiliği dikkat çekici...

Fırtına deresi ve kaleleriyle tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Karadeniz Seyahatimiz: Amasya, Ordu, Trabzon, Rize ve Sivas yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

57. MÖ 7. YÜZYILDAN MİRAS: SİNOP'UN KALELERİ


Sinop Kalesi, Sinop'un bulunduğu yarımada üzerinde kurulu bir kale. MÖ 7. yüzyılda kenti korumak amacıyla kurulmuş. Roma, Bizans ve Anadolu Selçukluları döneminde birkaç kez onarılmış. İki ana giriş kapısı var. Kale duvarı şehri çevreliyor. Zaman geçtikte onarılan ve hükümdarlıkların ihtiyaçlarına göre genişletilen Sinop Kalesi'nin tamamı olmasa da bir kısmı hala ayakta ve ziyaret edilebiliyor.


Boyabat Kalesi, Gökırmak Vadisi’nde yer alan karşılıklı sarp iki kayalık tepeden biri üzerinde kurulmuş. MÖ 7. yüzyılda Paflagonya'lılar tarafından yaptırılan Boyabat Kalesi; Roma, Bizans ve Osmanlı İmparatorluklarının izlerini taşıyor. Kale, kayaların doğal yapısına uygun şekilde inşa edilmiş. Kale bedenleri arasındaki kulelerin bazıları dikdörtgen, bazıları yuvarlak olarak yapılmış olup iç kısmında kulelere çıkan merdivenler yer alıyor. Günümüze kadar ayakta kalan kale, müze olarak kullanılıyor. Kültür Bakanlığımız tarafından da Türkiye’nin 5. görkemli kalesi seçildi.

Göz kamaştıran kaleler ve Karadeniz'in doğasıyla tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Batı Karadenizde Sonbahar: Karabük, Sinop, Kastamonu, Bartın, Zonguldak, Düzce, Bolu yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

58. ANADOLU'DAKİ İLK KALEMİZ: DİVRİĞİ KALESİ / SİVAS


Çaltı Çayı'na bakan yamaçta kayalık arazinin üzerinde bulunan Divriği Kalesinin günümüze ulaşabilen hali 1230 yılında Mengücekoğulları tarafından yaptırılmış. Türklerin Anadolu'daki ilk kalesi olan Divriği Kalesi, fethi mümkün olmayan kale olarak da biliniyormuş.

Divriği ve Sivas ile ilgili daha fazla bilgi ve fotoğraf için, Doğu Ekspresi Yolunda Kültürel Miras: Sivas, Erzincan, Erzurum, Kars, Ardahan yazımızı okuyabilirsiniz.

60. DANİŞMEND'İN BAŞKENTİ: TOKAT'IN KALELERİ


Pek keşfedilmemiş zengin bir tarihe sahip olan Tokat, uzun bir gezi yolculuğunu, merkezinde bulunan antik kaleyle başlatır. Tokat Kalesi, il merkezinde yüksek bir tepe üzerinde bulunmakta. Kaleye ait en eski izler 5 ya da 6. yüzyıla ait olup kalenin bu yıllarda var olduğu biliniyor. Kont Drakula'nın esir tutulduğu yer olarak bilinen Tokat Kalesi gizemini koruyor. Yapının günümüze ulaşan kesimleri bile, onun yüzyıllar boyunca uğradığı ihmale ve tahribata karşın görkemini anlatmaya yeter...


Türkiye’nin ikinci büyük kalesi olan Niksar Kalesi, Roma döneminde tüm Niksar'a hakim bir tepede kurulmuş. Büyük Selçuklular adına Anadolu'nun önemli bir kesiminde fetih faaliyetlerini yürütmüş olan Dânişmendliler, hüküm sürdükleri Amasya, Tokat, Niksar, Sivas ve Kayseri çevresinde birçok mimari eser meydana getirmişler. Bu eserler; malzeme, teknik, tasarım ve süsleme açısından iddiasız yapılar olmuş ancak Anadolu Türk mimarisinin doğuş devresinde kendi kimliğini belirlemeye yönelik ilk örnekleri teşkil etmiş. Ortaçağdan kalan kalede, Anadolu'da günümüze kadar gelebilen ilk ve en eski medreselerden olan Nizameddin Yağıbasan Medresesi ve Türbesi, Kale Camisi, hamamlar gibi birçok yapı var. Bu yapılarla birlikte Niksar, 2018 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ne alınmış.


MÖ 1600'lü yıllarda inşa edilen Zile Kalesi, yaklaşık 4000 yıllık bir tarihe sahip. Zile'nin sembolü olan bu kale, onlarca medeniyete ev sahipliği yapmış. Romalılar ile Pontuslular arasında, MÖ 47 yılında Zile ovasında yapılan savaş sonunda, ünlü Roma imparatoru Jül Sezar zafer kazanınca, meşhur "Veni, Vidi, Vici (Geldim, Gördüm, Yendim)" sözlerini söylemiş. Bu sözleri içeren kitabeyi de Zile ovasına hâkim bir konumda olan Zile Kalesinin sütunlarına yazdırmış. Kale, Anadolu'nun tek dolma kalesi niteliğinde, bir höyüğün üzerinde binlerce yıldır dimdik ayakta duruyor. Zile Kalesinin bulunduğu dolma tepeye, tarihte Semiramis tepesi deniyormuş. Zile Kalesi 8 bölümden oluşuyor; giriş kapısı, saat kulesi, surlar, zindanlar, kral mezarı, tiyatro, kışla binası, yeraltı tünelleri ve sarnıçlar...

Tokat ve Karadeniz ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Karadeniz Yayla Turu: Amasya, Trabzon, Rize, Tokat yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

63. İNANÇ NOKTALARI: ŞANLIURFA'NIN KALELERİ


Urfa Kalesi'nin MÖ 2000 yılında yapıldığı tahmin ediliyor. Kentin güney batısında yer alan kale, İbrahim Peygamber'in mancınıkla ateşe atıldığı tepe üzerinde yer alıyor. Bilindiği gibi, bu sırada Allah-u Teala tarafından ateşe “Ey ateş, İbrahim’e karşı serin ve selamet ol.” (Enbiyâ Suresi 69.ayeti) emri verilir. Bu emir üzerine rivayete göre, ateş suya ve odunlar da balığa dönüşür. Hz.İbrahim'in (aleyhisselam) sağ salim düştüğü yerde bu göl oluşur ve etrafı bir gül bahçesine dönüşür. Hz.İbrahim’in (aleyhisselam) düştüğü yer Halil-ür Rahman Gölü yani Balıklıgöl...


Harran Kalesi, şehrin güneydoğusunda şehir suruna bitişik olarak inşa edilmiş. İslami kaynaklarda kalenin yerinde bir Sabii tapınağının bulunduğundan söz ediliyormuş. Tarihi Harran evlerine gidişte sizi karşılayan bu kale şehrin önemli noktalarından birine ev sahipliği yapıyor. Harran'ın zengin mimarisinden sadece surlar, iç kale, Ulu Cami, Şeyh Hayat el-Harrânî türbe ve camii ile konik kubbeli evler günümüze kadar gelebilmiş.

Şanlıurfa ve Harran ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Bereketli Hilalin Kalbi: Şanlıurfa, Harran, Halfeti yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

65. VAN KALESİ: TUŞPA

Van Kalesi (Tuşpa), MÖ 9.-7. yüzyıllar arasında Doğu Anadoluyu yöneten Urartu krallığının başkenti... Zirvesinde Van Kalesi’nin adeta simgesi olan Süleyman Han Camii var.

Süleyman Han Camii, Osmanlılar döneminde de bölgenin yönetim merkezi olarak kullanılan Van Kalesi’nin en üst bölümünde oldukça engebeli bir alanda inşa edilmiş. Minaresi ile Osmanlı'nın yöreye hakimiyetini gösteren sembol bir yapı...

Van ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Güneş Doğudan Doğar: Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş, Bitlis, Van, Ağrı, Iğdır yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

67. FİLYOS KALESİ / ZONGULDAK


Zonguldak'ın Çaycuma ilçesine bağlı Filyos beldesinde bulunan, orta çağ zamanlarında yapıldığı bilinen Filyos Kalesinin Romalılar tarafından yapıldığı tahmin ediliyor. Kentin denize hakim bir noktası olan burun üzerinde kurulan kale, 2003'te Kültür ve Turizm Bakanlığınca onarılmış. Kalenin manzarası muhteşem, deniz ayaklarınızın altında...

Karadeniz ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Batı Karadenizde Sonbahar: Karabük, Sinop, Kastamonu, Bartın, Zonguldak, Düzce, Bolu yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

72. ESRARENGİZ YAPI: HASANKEYF KALESİ / BATMAN


Dicle nehrinin kıyısında bulunan ve nehirden yüksekliği 200 metre olan Hasankeyf Kalesi, MS 363 yılında Bizanslılar tarafından yekpare taştan yapılmış. Yüzyıllar boyunca farklı uygarlıklar tarafından kullanılan Hasankeyf Kalesi, yekpare bir kaya kütlesi üzerinde tüm ihtişamıyla yükseliyor.

Evliya Çelebi'nin dediği gibi bazen gördüklerimizi kalem ile yazarak anlatamıyoruz. Yukarıdaki tüm kaleler gibi görkemli Hasankeyf ve kalesini de kendi gözlerinizle görmenizi tavsiye ediyoruz. Gitmeden önce de Dicle'nin Şehirleri: Diyarbakır ve Hasankeyf yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

74. ÇEŞM-İ CİHAN: AMASRA KALESİ / BARTIN


Bizans dönemine ait olan Amasra Kalesi, özelikle Ceneviz döneminde değişikliklere uğramış ve 14-15. yüzyıllarda Ceneviz ve Osmanlı dönemlerinde de ciddi onarımlar görmüş. Amasra Kalesinin içerisinde Cenevizlilerden kalma küçük bir kilise ve kiliseden camiye çevrilme Fatih Camisi ziyaret edilebilir.

Batı Karadenizin önemli turizm beldelerinden biri olan Amasra’nın kalesi olan Boztepe Adasından hem günbatımını seyredebilir, hem de üç farklı koya yayılan yerleşimi fotoğraflayabilirsiniz. Göz kamaştıran Karadeniz ve Amasra ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Batı Karadenizde Sonbahar: Karabük, Sinop, Kastamonu, Bartın, Zonguldak, Düzce, Bolu yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

75. SERHAT ŞEHRİ: ARDAHAN KALESİ

Tarihi oldukça eskilere dayanan Ardahan Kalesi, Selçuklular tarafından yapılmış ve Osmanlılar döneminde sürekli kullanılmış. Kalede yapılan kazılarda elde edilen değişik medeniyetlere ait kalıntılar, yörede ilk Tunç çağından itibaren bir yerleşmenin varlığını ve bu bölgenin Urartu, Pers ve Araks gibi çeşitli krallıkların hakimiyetine girdiğini göstermiş.

Sultan Alparslan'ın 1068'de Ardahan'ı fethi ile kale içine mescit ve hamam yapılmış. Yavuz Sultan Selim zamanında Ardahan Osmanlı topraklarına katılarak Erzurum-Çıldır eyaletlerine bağlanmış. 1549 yılında Osmanlılar tarafından tamir edilen kale, Kanuni Sultan Süleyman tarafından yeniden inşa edilmiş. Kale mimari açıdan dikdörtgen bir plan düzenini esas almış. Klasik Osmanlı hisarları görünümündeki kalenin batıdaki ana girişi iki yandan kare planlı kulelerle desteklenmiş. Kalede batı kapısından başka 3 kapı daha mevcut; Kura nehrine açılan su kapısı, uğrun kapısı ve huruç kapıları...

Evliya Çelebi'nin dediği gibi bazen gördüklerimizi kalem ile yazarak anlatamıyoruz. Tüm gezdiğimiz yerler gibi Ardahan'ı da kendi gözlerinizle görmenizi tavsiye ediyoruz. Gitmeden önce de Doğu Ekspresi Yolunda Kültürel Miras: Sivas, Erzincan, Erzurum, Kars, Ardahan yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

81. AKÇAKOCA'DA: CENEVİZ KALESİ / DÜZCE


Cenevizlilerin bir dönem kullandığı denizcilik ve ticarette önem taşıyan yerleşimler arasındaki Akçakoca Kalesi, günümüzde de Ceneviz Kalesi olarak adlandırılıyor. Cenevizliler tarafından Karadeniz'den geçen ticari gemilerin güvenliğinin sağlanması ve denetlenmesi amacıyla inşa edilen ve UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer alan Ceneviz Kalesi, geçtiğimiz yıllarda restore edilerek turizme kazandırılmış.

Karadeniz ile tatilinizi unutulmaz kılmak isterseniz, Batı Karadenizde Sonbahar: Karabük, Sinop, Kastamonu, Bartın, Zonguldak, Düzce, Bolu yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.



Türkiye’deki bütün kaleleri Türkçe hazırlanmış bir haritada incelemek ister miydiniz? Buram buram tarih kokan ülkemizde nerede hangi kalenin olduğunu öğrenip rahatça gezmek isteyen Gürkan Uzundağ bir kaleler haritası hazırlamış.

Bizim gibi tarih ve keşif sevenler için bir hazine olan bu harita sayesinde ülkemizdeki kaleleri, etrafı surlarla çevrili olan şehirleri ve liman kalelerini bulabilirsiniz. Google ve gezginlerin paylaştıkları cadde görüntüleri ve 360 derecelik görüntüler ile buraları daha yakından görebilirsiniz.

Kültür Bakanlığımız tarafından seçilen Türkiye’nin En Görkemli Kaleleri yazısına da bakabilirsiniz.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder