Anadolu’nun Avrupası: Eskişehir

İç Anadolu Bölgesi'nin en kendine özgü şehirlerinden biri olan Eskişehir, Anadolu Üniversitesi ve Osmangazi Üniversitesi gibi iki büyük üniversitesiyle tam bir öğrenci şehri olarak biliniyor. Son 20 yılda yapılan yeniliklerle Türkiye’nin örnek şehirlerinden biri haline gelen Eskişehir, Porsuk Çayı çevresinde sıralanan turistik tesislerinin yanı sıra ülkemizin en büyük şehir parklarından biri olan Sazova Bilim, Kültür ve Sanat Parkı ile de ünlü...

Şehri ortadan ikiye bölen ve Venedik kanallarına benzer bir manzara oluşturan Porsuk Çayı’nda yapılan gondol gezilerinin çok sevildiği Eskişehir’in her köşesi yemyeşil parklar, mesire alanları, spor sahaları ve çocuk oyun bahçeleri ile çevrili. Parkları kadar dünya standartlarındaki müzeleriyle de ünlü olan Eskişehir’de havacılık müzelerinden ahşap el sanatları müzelerine kadar müze gezmeyi sevenler için onlarca farklı seçenek var. Eskişehir otelleri de hem şehir içinde hem de popüler gezi bölgelerinde oldukça fazla sayıda bulunuyor.

Uzun bir tarihi olan ve ilk çağlardan Osmanlı dönemine kadar uzanan birçok paha biçilmez tarihi hazineye ev sahipliği yapan Eskişehir’in kültürel merkezi Odunpazarı’ndan başlayan gezileri de yerli ve yabancı turistler tarafından çok popüler. Yüzlerce yıllık kervansaray ve camilerden bilim merkezlerine kadar herkes için gezilecek güzel bir yeri olan Eskişehir’de mutlaka görmeniz gereken yerleri sizler için yazdık. Keyifli okumalar.

Eskişehir’de gezmeniz gereken yerler arasında ilk sırada yer alan Odunpazarı’nı yürüyerek dolaşabilirsiniz. Şehirde gezilecek yerler çoğunlukla Odunpazarı bölgesinde konumlandığı için yürüyerek birçok yere ulaşabilirsiniz.

Eskişehir’in en eski yerleşim bölgesi ve tarihi kalbi olan Odunpazarı ilçesi, aynı zamanda şehrin kültürel merkezi konumunda. UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Odunpazarı merkezi, kentsel sit alanı olarak korunuyor. Geleneksel Anadolu ve Türk mimarisinin en güzel örneklerini görebileceğiniz Arnavut kaldırımlı sokakları ve birbirinden güzel ahşap konakları ile sadece Eskişehir'de değil, Türkiye'de düzenlenen fotoğraf safarileri ve kültür gezilerinin de en önemli adreslerinden biri olan Odunpazarı’nda 300'den fazla tarihi ev, camiler, külliyeler, hanlar ve kervansaraylar sıralanıyor.

Evliya Çelebi’nin de kitaplarında güzelliğinden bahsettiği Odunpazarı’nın tarihi çarşılarında hizmet veren geleneksel el sanatları atölyeleri, alışveriş için Eskişehir’de ilk uğramanız gereken yerler arasında. Her sokağının büyüleyici manzaralar sunduğu Odunpazarı’nda her mevsim muhteşem fotoğraflar çekeceksiniz.

Aracınızla seyahat ediyorsanız otopark sorunu olduğu için yer bulmakta zorlanabilirsiniz. Ayrıca yokuşlu sokaklarda tırmanmakta güçlük çekmemek için rahat ayakkabılar giymenizi öneririz.

Eskişehir'in tarihi merkezi Odunpazarı ilçesinde sıralanan ve Safranbolu, Beypazarı, Göynük’ün büyüleyici evleri ile mimari özellikleri benzeyen Odunpazarı evleri, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alıyor ve özenle korunuyor. Ahşap ve taş malzemelerle klasik Osmanlı tarzında inşa edilmiş cumbalı Odunpazarı evlerinin bazıları müze, sanat galerisi ve kültür merkezine dönüştürülmüş. 300'e yakın evin bulunduğu bölgede bu tarihi evlerin iç bölümlerini gezebilir ve Osmanlı dönemi dekorasyonları arasında o zamanların günlük yaşamı hakkında bilgi alabilirsiniz.

Odunpazarı ilçesinde Alaeddin Parkı olarak anılan yeşil alanda bulunan Alaeddin Camii, 1267 yılında 3. Gıyaseddin Keyhüsrev döneminde inşa edilmiş.

Eskişehir’deki en eski camilerden biri olan Alaeddin Camii, yıllar boyunca yapılan değişiklik ve restorasyonlar sonunda Selçuklu mimarisinin özelliklerini kaybetmiş.

1944-1951 yılları arasında müze olarak kullanılan cami, bu tarihten itibaren tekrar onarılarak ibadete açılmış.

Eskişehir'in kültürel merkezi Odunpazarı semtinde yer alan ve 16. yüzyıl Osmanlı dönemi eseri olan Kurşunlu Camii ve Külliyesi, Osmanlı vezirlerinden Çoban Mustafa Paşa tarafından 1515-25 tarihleri arasında yaptırılmış.

Külliye bir süre medrese olarak hizmet vermiş. Mustafa Paşa muhabbetinden dolayı Eskişehir'de yaptırdığı yapının bir bölümünü Mevlevilere tahsis etmiş ve yapı zamanla bir mevlevihaneye dönüşmüş.

Külliye içindeki caminin 1855 yılından itibaren semahane olarak kullanıldığı, zikir meclislerinin zaman zaman orada yapıldığı biliniyor. Cami, kare planlı kubbeyle örtülü, 5 bölümlü, son cemaat yeri bulunan ve Külliyede kitabeye sahip tek yapı...

Kesme taş malzemeyle yapılmış.

Kubbe içi kalem işleriyle süslü...

Külliye; cami, şadırvan, zâviye (medrese), talimhane, harem, imâret, Mevlevî şeyhlerine ait türbe ve iki kervansaraydan oluşuyor.

Mevlevihane; derviş hücreleri, semahane ve matbahtan oluşuyor. En büyük Mevlevihanelerden biri olan Eskişehir Mevlevihanesi asitane olarak hizmet vermiş. 

Mevleviliğin 400 yıllık dönemine ev sahipliği yapmış olması, kentin ve bölgenin kentsel ve demografik gelişiminde Mevlevilik yaşam ve gelenek kalıplarının büyük öneme sahip olması nedeniyle benzersiz bir kent Eskişehir...

Cami, talimhane, imaret, ünlü simaların türbeleri ve kervansarayın bulunduğu alanda Osmanlı dönemine bir yolculuk yapacaksınız. Asırlık çınar ve çam ağaçları ile çevrili Kurşunlu Camii ve Külliyesi içerisinde aynı zamanda sıcak cam üfleme atölyesinin bulunduğu Cam Sanatları Merkezi de hizmet veriyor. Uluslararası Odunpazarı Cam Festivali gibi birçok kültürel ve sanatsal etkinliğe ev sahipliği yapan tarihi külliye, muhteşem mimarisi ve huzurlu atmosferi ile ziyaret edilmeye değer...

Eskişehir’de havacılık müzelerinden ahşap el sanatları müzelerine kadar müze gezmeyi sevenler için onlarca farklı seçenek var. Eskişehir’in simgesel ürünlerinden biri olan ve Eskişehir Taşı olarak da bilinen lületaşları ile yapılmış 400'den fazla eserin sergilendiği Lületaşı Müzesi, 2008 yılında Odunpazarı ilçesinde etkileyici bir mimari yapı olan Kurşunlu Külliyesi’nde ziyarete açılmış.

Dünyada sadece Eskişehir'de toprağın 150 metre derinliklerinden çıkarılan lületaşından pek çok sanatçının hazırladığı onlarca eseri yakından görebileceğiniz etkileyici koleksiyonlara sahip Lületaşı Müzesi’nin hediyelik eşya dükkanından lületaşından yapılan süs eşyalarını satın alabilirsiniz.

Odunpazarı ilçesi Şemşettin Sokak üzerinde yer alan ve Eskişehir'in en etkileyici müzelerinden biri olan Ahşap Eserler Müzesi, şehri gezerken mutlaka ziyaret etmeniz gereken yerlerden. Kurşunlu Külliyesi içerisinde 2015 yılında ziyarete açılan ve Türkiye'nin ilk ahşap eserler müzesi olarak görülmeye değer koleksiyonlar sunan Ahşap Eserler Müzesinde, Türkiye'de ilk kez düzenlenen Uluslararası Ahşap Festivali'nde üretilen 162 tane birbirinden ilginç sanat eseri sergileniyor. Her yıl binlerce kişi tarafından ziyaret edilen ve kervansarayın tarihi taş duvarları arasında iyi düzenlenmiş koleksiyonlarıyla keyifli bir gezi yapabileceğiniz müzede kültürel ve sanatsal pek çok etkinliğe de katılabilirsiniz.

Eskişehir'in caddelerini süsleyen birbirinden ilginç heykelleri de incelemeyi unutmayın.

Tarihi Odunpazarı’nda kentsel sit alanı içerisinde yer alan Atlıhan El Sanatları Çarşısı, 1850 yılında çevre köylerden gelen seyyahların ve satıcıların hem ürünlerini satması hem de konaklanması için tasarlanmış tarihi bir han. Atlıhan, 2006 yılında aslına uygun olarak yenilenerek 25 el sanatı atölyesi ile yeniden ziyarete açılmış.

Atlıhan El Sanatları Çarşısı, alışveriş yapmak için Eskişehir’de turistlerin en çok uğradığı, tarihi atmosferiyle ilgi çeken bir gezi alanı. Gezinizde geleneksel Türk ve Osmanlı el sanatı ürünlerinin satıldığı dükkanlarda usta zanaatkarları iş başında da izleyebilirsiniz. Özellikle kış aylarında kar altında ve akşam aydınlatıldığında muhteşem fotoğraflar çekebileceğiniz Atlıhan El Sanatları Çarşısı’nda birbirinden güzel geleneksel el sanatı ürünleri satın almayı unutmayın.

Atlıhan'ın çıkışında Ataol Behramoğlu Kitaplığı ve Edebiyat Müzesi olan mavi yapı dikkatimizi çekiyor.

Diğer müzeleri gezmeye Odunpazarı Modern Müze’den başlayıp Balmumu Heykeller Müzesi’nde devam edebilirsiniz. Eskişehir'in Odunpazarı semtinde, Atatürk Bulvarı üzerinde ahşap mimarili ultra modern binası ile hemen dikkat çeken Odunpazarı Modern Müze (OMM), Türkiye'nin yanı sıra dünyanın pek çok ülkesinden modern ve çağdaş sanat eserlerinin sergilendiği koleksiyonlara sahip. Müze, sadece Eskişehir'in değil Türkiye'nin de en büyük ve en güzel sanat müzelerinden biri olarak gösteriliyor.

Onlarca uluslararası ödül kazanan Odunpazarı Modern Müze’de kalıcı sergilerin yanı sıra bazı dönemlerde geçici sergiler, workshoplar, atölyeler ve sanatçılarla söyleşiler gibi onlarca çeşit etkinliğe katılabilirsiniz. Pazartesi hariç her gün 10:00 ile 18:00 saatleri arasında ziyaret edebileceğiniz Odunpazarı Modern Müze’nin ahşap el sanatı bölümlerini de mutlaka gezmenizi öneririz.

Eskişehir'in en bilinen müzelerinden biri ve Türkiye'nin ilk balmumu müzesi olarak 19 Mayıs 2013 yılında ziyarete açılan Balmumu Heykeller Müzesi, Eskişehir'de yerli ve yabancı turistlerin ilk ziyaret ettiği yerler arasında. Müzenin koleksiyonlarında başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere Osmanlı padişahları; Barış Manço, Orhan Gencebay, Müslüm Gürses ve İbrahim Tatlıses gibi ünlü sanatçılar, Albert Einstein gibi bilim insanları, Kemal Sunal’dan Cüneyt Arkın'a kadar pek çok ünlü aktör, Nasrettin Hoca ve Yunus Emre gibi Eskişehir’in simgesel isimleri hatta İngiltere kraliçesinin balmumu heykeli bile bulunuyor.

Çocuklu ailelerin de çok eğlenceli zaman geçirebileceği Balmumu Heykeller Müzesi, Odunpazarı ilçesi Atatürk Bulvarı üzerinde kolayca ulaşılabilecek bir konumda yer alıyor. Müze kart geçerli değil. Fotoğraf çekmeye izin verilmiyor. En önemlisi de aracınızla gidecekseniz otopark bulunmadığı için ara sokaklara ve yol üstüne park etmeniz gerekiyor.

23 Nisan 1994 yılında, Anadolu Üniversitesi tarafından ziyarete açılan Cumhuriyet Tarihi Müzesi, Odunpazarı ilçesinde Atatürk Caddesi üzerinde yer alıyor. 1915 yılında 1. Ulusal Mimarlık Dönemi’nde inşa edilen 3 katlı taş bir mektebin restore edilmesi ile ziyarete açılan müzenin zengin koleksiyonlarında Orta Asya'da kurulan ilk Türk devletlerinden başlayarak Osmanlı dönemine kadar uzanan siyasal ve kültürel eserleri inceleyeceksiniz.

Çanakkale Savaşı'nda gösterilen kahramanlıkların sergilendiği ve savaşa ait belgelerin sergilendiği koleksiyonların yanı sıra Balkan Savaşları, 1. Dünya Savaşı ve Milli Mücadele Dönemi’nden yüzlerce eserin bulunduğu müzenin video odasında da döneme ait belgeselleri izleyebilirsiniz. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'e ait özel eşyalar, cumhuriyetin ilk dönemlerinde Eskişehir'de kurulan fabrikalar ve atölyelere ait görsellerin de sergilendiği Cumhuriyet Tarihi Müzesi’ni pazartesi günleri hariç hafta içi her gün 10:00 ile 17:00 saatleri arasında ücretsiz olarak ziyaret edebilirsiniz.

Eskişehir’e gelmişken Devrim Arabaları Müzesi’ne de mutlaka gitmelisiniz. 

Bu müzede Türkiye’nin ilk otomobili olan Devrim Arabasını yakından görebilirsiniz.

Tülomsaş Müzesi olarak da bilinen Devrim Arabaları Müzesi, 2018 yılında Tepebaşı ilçesinde ziyarete açılmış. 

Türkiye'nin ilk otomobili olarak 1961 yılında üretilen Devrim arabasını yakından görme şansı bulabileceğiniz müzede aynı zamanda Türkiye'nin ilk buharlı lokomotifi ve pek çok sanayi ürünü de sergileniyor. 

Türesaş Eskişehir Bölge Müdürlüğü yerleşkesinde, Ahmet Kanatlı Caddesi üzerinde yer alan Devrim Arabaları Müzesi’ni pazartesi günleri hariç her gün 10:00 ile 17:00 saatleri arasında keyifle gezebilirsiniz.

Eskişehir’de görmeniz gereken Sazova Kültür Bilim Sanat Parkı ise Tepebaşı ilçesindeki Sazova Mahallesi’nde konumlanıyor.

Tepebaşı ilçesi Sazova Mahallesi'nde 400.000 m2 gibi devasa bir alan üzerinde 2008 yılında ziyarete açılan Sazova Bilim Kültür ve Sanat Parkı, Eskişehir'in en bilinen simgelerinden biri ve en büyük parkı...

Etkileyici bölümleriyle tüm dünyanın ilgisini çeken ve Türkiye'nin en büyük, en güzel parkları arasında yer alan Sazova Bilim, Kültür ve Sanat Parkı’nın içerisinde 1200 kişilik açık hava konser salonu, yapay gölet, su sporları olanakları, Japon bahçesi, bilim merkezleri, müzeler, yürüyüş yolları, restoranlar ve kafeler gibi pek çok farklı bölüm var.

Çocukların çok sevdiği masal şatosu, hayvanat bahçesi, oyun alanları, su altı dünyası ve etkinlik alanlarının da bulunduğu parkın Sazova Bilim Deney Merkezi’nde ise Türkiye’nin ilk uzay evini ziyaret edebilirsiniz. Yılın her dönemi eğlenceli ve öğretici etkinliklerle hareketli olan park, hem çocuklu aileler hem de spor severlerin Eskişehir’de kesinlikle uğraması gereken yerler arasında...

Sazova Bilim, Sanat ve Kültür Parkı içerisinde yer alan Masal Şatosu, çocuklu ailelerin Eskişehir'de ilk ziyaret etmesi gereken yer. Çizgi filmlerden çıkmış gibi görünen etkileyici şatosundan ismini alan eğlence merkezi, 2014 yılında ziyarete açılmış. Masal Şatosu, Efsaneler Diyarı ve Gizemli Yolculuk gibi farklı bölümleri bulunan eğlence merkezinin faaliyet ve etkinlik alanları ise yıl boyu çocuklar için düzenlenen pek çok etkinliğe ev sahipliği yapıyor. Masal Şatosu’nda her yaş grubu için sanat atölyeleri, drama atölyeleri, yaratıcı yazma ve düşünme atölyeleri gibi birçok atölye veya eğitim de düzenleniyor. Masal Şatosu’nun seyir terasında ise Sazova Bilim, Sanat ve Kültür Parkı’nın en güzel panoramik manzaralarını izleyebilir; kitapçılar ve hediyelik eşya mağazalarında güzel tatil alışverişleri yapabilirsiniz.

Parkı tam olarak gezebilmeniz için 1 gününüzü ayırmanızı öneriyoruz.

Eskişehir'in en büyük ilçesi olan Sivrihisar, 1289 yılında Osmanlı hakimiyetine giren ve tarihi hazinelerle dolu gezilmeye değer bir yer. Nasrettin Hoca, Yunus Emre ve Hızır Bey gibi pek çok önemli Türk büyüğünün Sivrihisar'da doğduğu söyleniyor. Anadolu'nun en etkileyici ahşap camilerinden biri olan Sivrihisar Ulu Camii’ye ev sahipliği yapan ilçe, aynı zamanda Kurtuluş Savaşı döneminde Bakanlar Kurulu'nun ilk kez Anadolu'da toplandığı yer olan Zaimağa Konağı ile de her yıl binlerce insanı kendine çekiyor. Birbirinden lezzetli yöresel yemekleri, sokaklarını süsleyen tarihi Osmanlı konakları ve huzurlu atmosferi ile her mevsim güzel bir gezi deneyimi sunan Sivrihisar, Eskişehir merkezinden sadece 90 kilometre uzaklıkta. Sivrihisar'daki toprakların öyküsünü öğrenmek isterseniz, Gönül Dağı: Sivrihisar yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

Eskişehir'in Seyitgazi ilçesinde yer alan ve Anadolu'daki en etkileyici mimari yapılardan biri olan Seyyid Battal Gazi Külliyesi ve Türbesi, 150 metre yükseklikteki Üçler Tepesi'nin doğu yamacında inşa edilmiş. Başarılarıyla efsaneleşen Seyyid Battal Gazi için Anadolu Selçuklu Sultanı 1. Alaeddin Keykubad'ın annesi Ümmühan Hatun tarafından 1208 yılında yaptırılan türbe ve cami, Osmanlı döneminde genişletilerek külliye haline getirilmiş. İstanbul, Bağdat ve Hicaz Hac Yolu üzerinde yer almasından dolayı dini öneme de sahip olan ve yüzlerce yıldır ziyaret edilen külliyenin içerisinde İslami ilimlerin öğretildiği medrese, zikir odaları, ekmek evi, Bektaşi dergâhı ve semahane gibi pek çok bölümü gezebilirsiniz. Geleneksel Osmanlı ve Selçuklu kubbeli kervansaray tarzının en güzel örneklerinden biri olan Seyyid Battal Gazi Türbesi ve Külliyesi, tarih meraklılarının Eskişehir’de kesinlikle incelemesi gereken yapılardan. Seyitgazi'daki toprakların öyküsünü öğrenmek isterseniz, Seyit Battal Gazi'nin Şehri: Eskişehir Seyitgazi yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.