24 Temmuz 2023

Yeraltından Notlar: Türkiye'nin 24 Mağarası


Yeryüzünde keşfedilmeyen bir yer kaldı mı? Gün ışığının bile görmediği, gözden ırak, mutlak karanlık bir yer? Hiçbir ayak izi olmayan, haritalarda yer almayan, zamanın bambaşka bir hızla aktığı bir sığınak? Öyle yerler var. Yerin kalbinde... Yüzlerce, binlerce metre derinde. Deneyimli mağaracılar bu saklı dünyayı keşfe çıkıyor, bir grup maceracı mutlak karanlığa ışık tutuyor. Biz gezginler de bu mağaraları geziyoruz.

Yeraltının etkileyici, gizemli ve büyüleyici oluşumları mağaralar... Kilometrelerce uzayan yapılar sarkıtlar, travertenler, dikitler, göletler ve eski insan yaşamlarına yönelik kalıntılarla dolu. En kuzeyinden en güneyine, en doğusundan en batısına, deniz seviyesinin altından yüksek dağların zirvelerine kadar, her şekil ve konumda bulunan, farklı renk ve desenlerle bezenmiş mağaraları ile mağara zengini bir ülke; Türkiye. Ülkemiz bulunduğu coğrafi konum ve toprak yapısı ile birçok doğal oluşumlu mağaraya sahip. Toroslarda, Orta Anadolu'da, Güneydoğu Anadolu'da, Trakya ve Kuzeybatı Anadolu'da arazi yapısının da etkisiyle binlerce mağara oluşumlarına rastlanıyor.

Ülke topraklarının %40'ı mağara oluşumuna elverişli yapıda. Türkiye'deki mağaraların sayısı 35 bin civarında ve 1100 mağaranın incelenmesi tamamlanmış. Ülkemizde bulunan, birbirinden ilginç ve güzellikleri ile sizleri büyüleyecek olan bu mağaralardan bir kısmı günümüzde gezilebilirken bir kısmı da halen kapalı. Memleketimizin çeşitli yerlerinde, geziler için aydınlatılmış oldukça güzel mağaralar bulunuyor. Turizmin hizmetine sunulmuş olan mağaralar, her yıl binlerce yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret ediliyor.

Mağara gezisine çıkmadan önce okumanız için size birkaç kitap önerimiz olacak. İlki, İskender Pala’nın kitabı A-71, yeni dünyaya bakışınızı güçlendirecektir. İkincisi, Cemil Meriç'in Türkiye ve Avrupa'daki entelektüelleri, aydın zümreleri anlattığı ve analiz ettiği kitabı Mağaradakiler, mağaralara gitmeniz için bir adım olacaktır. Üçüncüsü, Kemal Tahir'in Esir Şehrin İnsanları üçlemesi, “Kurtuluş Savaşı” veya “Milli Mücadele Dönemi” dendiğinde akla gelen ilk kitaplardan...

Kemal Tahir'in Esir Şehrin İnsanları kitabında yazdığı gibi; "Mağaralar, toprağın gökyüzüne açılmış karanlık ağızlarıdır. Fırtınalı havalarda onun türkülerini, gazaplarını, sevinçlerini, ıstıraplarını haykırırlar." Siz de bu sesleri duymak isterseniz, Türkiye’deki gezilmesi gereken, görülmeye değer en güzel mağaralardan 24 tanesini sizler için listeledik. Herkesi bu doğa harikalarını görmeye ve bilinmeyen derinliklerinde kaybolmaya davet ediyoruz. Ankara ile başlayıp mağaraları ile ünlü şehrimiz Antalya ile yazımıza devam edeceğiz.

1. EN YENİ MAĞARAMIZ: TULUMTAŞ MAĞARASI / ANKARA


1992 yılında Ankara Çevre Yolu inşası için işletilen taş ocağında yapılan çalışmalar sırasında keşfedilen Tulumtaş Mağarası, 1 Ağustos 2023 itibariyle turizme kazandırıldı.

Ankara'nın Gölbaşı ilçesinde bulunan ve doğal klima özelliği taşıyan Tulumtaş Mağarası, yer altı hava akımı nedeniyle yazın soğuk, kışın ise sıcak havaya sahip oluyor.


Ankara’nın Gölbaşı ilçesine bağlı İncek, Hacılar ve Tulumtaş mahalleleri arasında, Karayatak Mevkii’nde bulunan Tulumtaş Mağarası, yatay bir mağara özelliği gösteriyor.


Permiyen (280-250 milyon yıl öncesi) dönemine ait kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda uzanan Tulumtaş Mağarası, rekristalize kireçtaşından oluşuyor. Mağaranın içinde, farklı bölümlerde ve farklı yoğunluklarda sarkıtlar, dikitler, akmataşlar ve kenartaşlar bulunuyor. Ankara çevresinin karst açısından diğer bölgelere göre daha fakir olması, Tulumtaş Mağarasını daha değerli bir mağara olarak öne çıkarıyor.

Mağaradan alınan toprak örneklerinin Ankara Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yusuf Kağan Kadıoğlu öncülüğünde incelenmesi sonucu Tulumtaş Mağarası’nın okyanus kalıntıları içerdiği ortaya çıkarıldı.


1 Ağustos’ta ziyarete açılan Tulumtaş Mağarası giriş ücreti yetişkinler için 30 TL, öğrenciler için ise 15 TL...


2. İNSAN YAŞAMI: KARAİN MAĞARASI / ANTALYA



Bir mağara düşünün. Girişi boydan boya günışığına açık bir yeraltı mağarası. İnsanlar düşünün bu mağarada. İşte burası Karain Mağarası... Ülkemizdeki mağaralar arasında, içinde insan yaşamış olan en büyük mağara olarak kayıtlara geçmiş. Yurdumuzun en büyük doğal oluşum mağaralarından biri olan Karain, denizden yaklaşık 450 m yüksekte ve Antalya’nın Yağca Köyü sınırları içerisinde yer alıyor. Mağarada yapılan kazılarda, bölgenin günümüzden 500.000 yıl kadar önce yerleşim merkezi olarak kullanıldığı saptanmış. Mağara kazısından çıkarılan buluntular mağaranın hemen yakınındaki Karain Müzesi'nde ve Antalya Müzesi'nde sergileniyor.

İnsanlık tarihini hissetmek isteyenler için Doğa ve Tarihin Buluştuğu Şehir: Antalya yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

3. TABİAT ANITI: ZEYTİNTAŞI MAĞARASI / SERİK-ANTALYA


Zeytintaşı Mağarası 1997 yılında taş ocağı işletmek amacıyla açılan yapay bir galeri sonunda tesadüfen bulunmuş olup 2013 yılında Tabiat Anıtı olarak ilan edilmiş. Zeytintaşı Mağarası damlataş sütunları tarafından birçok salon ve odacığa ayrılmış, 14 metre derinliğinde ve 2 katlı. Mağaranın üst katı 136 m, alt katı ise 97 m uzunluğunda. Sıcak ve nemli bir atmosfere sahip olan mağara, çeşitli damlataş oluşumları ile kaplı. Bazen yarım metreye ulaşan sarkıt, dikit ve sütunların yanı sıra damlataş oluşumları, küçük göletler ve boyları yer yer 50-70 cm'ye ulaşan makarna sarkıtlar mağaranın en karakteristik formları. Mağarada bulunan bayrak traverten el değmemiş, yekpare yapısı ile çok özel ve farklı...

İçerisinde birbirinden farklı mağara oluşumlarını barındıran Zeytintaşı Mağarası, canlı mağara olma özelliği taşıyor ve oluşumu devam ediyor. Görevli hem ilgili hem de kendisi gezdirip rehberlik yapıyor. Mağaranın içinde fotoğraf çekimi yasak olduğu için gidip kendi gözlerinizle görmenizi tavsiye ederiz.


Antalya'daki mağaralar bir gezgini haftalarca oyalayabilecek kadar çok, diğerleri için Doğa ve Tarihin Buluştuğu Şehir: Antalya yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

4. MİLLİ PARK: DİM MAĞARASI / ALANYA-ANTALYA



Akdeniz kıyısındaki turizm merkezi Antalya’ya 145 km, Alanya şehir merkezine 11 km uzaklıkta olan Dim Mağarası 4 ana salon ve geçitlerden oluşuyor. Dim Mağarasının ihtişamlı derinliklerindeki tüm salonlar çeşitli sarkıt, dikit, sütun, perde, makarna ve duvar oluşumları gibi damlataşlar ile dolu. Ayrıca Dim Mağarası tesislerinde, Akdeniz ve Alanya’nın panoramik görüntüsünü seyredebileceğiniz bir seyir terası bulunuyor.


Tarihi ve doğayı bir arada hissetmek isteyenler için Doğa ve Tarihin Buluştuğu Şehir: Antalya yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

5. TESADÜFEN BULUNMUŞ: DAMLATAŞ MAĞARASI / ALANYA-ANTALYA


Tarihi Alanya yarımadasının batı kısmındaki Damlataş Mağarası, 1948 yılında liman inşaatında kullanılacak taş için ocak açılması sırasında tesadüfen bulunmuş. Mağaradaki sarkıt ve dikitlerin MÖ 10.000-15.000 yılları arasında meydana geldiği sanılıyor. Mağaraya sarkıtlardan damlamaya devam eden su damlaları nedeniyle Damlataş adı verilmiş. Astım hastalarına da iyi geldiği söylenen mağara, sene boyu 22 derece civarında bir sıcaklıkta...

Hem denize girmek hem nefes almak isteyenler için Akdenizin İncisi: Batıdan Doğuya Antalya yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

6. BEŞ MİLYON YILLIK: YALAN DÜNYA MAĞARASI / GAZİPAŞA-ANTALYA


Antalya'nın Gazipaşa ilçesinde, 5 milyon yıllık geçmişe sahip ve yöre halkı tarafından bir dönem ahır olarak da kullanılan Yalan Dünya Mağarası, Türkiye'nin en uzun mağaralarından biri. 3-4 kilometre uzunluğunda olan mağaranın, sadece 450 metresine girilebiliyor. Söylentiye göre mağara, eskiden 7 km uzaklıktaki Hasdere köyüne kadar uzanıyormuş ama 1950'lerde çöküntü olmuş ve 450 metreden sonrası kapanmış.

5 milyon yıldan uzun zamandır oluşmakta olan mağara, hala yaşayan bir mağara olduğu için günümüzde de değişmeye ve gelişmeye devam ediyor. Dikit ve sarkıtların büyüklüğü, mağaranın yaşlı olduğunu gösteren belirtiler arasında... Kireçtaşı içinde gelişmiş olan mağara, fosil özellikler gösteriyor. Kısmen yatay ve kısmen dikey tipinde... Sıcaklığın hep 28 derece olduğu bu yer, yazın bölgeye gelen ziyaretçilerin en sevdikleri kaçış noktalarından biri... Sarkıtlar, dikitler, oyuklar, odacıklar ve tünellerin çok sayıda olduğu mağarada, 450 m boyunca serin bir gezinti yapılabiliyor. Ancak yarasalar eşliğinde :)

Antalya'daki mağaralar bir gezgini haftalarca oyalayabilecek kadar çok, diğerleri için Akdenizin İncisi: Batıdan Doğuya Antalya yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

7. BUZUL ÇAĞINDAN İZLER: AYNALIGÖL MAĞARASI / AYDINCIK-MERSİN


Akdeniz'in incisi Antalya'nın komşusu olan Mersin'deki mağaralarda sıra... Mersin‘in Aydıncık ilçesi sınırlarında bulunan Aynalıgöl, Gilindire Mağarası olarak da biliniyor. Bu mağara, 1999’da Aydıncık’a 10 km mesafedeki Gemi Durağı yakınlarında, bölgede yaşayan bir çoban tarafından tesadüfen bulunmuş. Aynalıgöl Mağarasının sonunda muhteşem bir göl var. Yapılan analize göre, göl sularının ilk 10 metresi tatlı su olup 10 metreden aşağısı tuzlu sudan oluşuyormuş. Gölde profesyonel dalgıçlar özel ekipmanlarla dalış yapabiliyor. Gölün dikkat çeken en önemli özelliği, mağara içindeki sarkıt ve dikitlerin gölün içerisinde de devam ediyor olması. Göl yüzeyi kadar sualtı manzarası da adeta göz dolduruyor. Girişi denize bakan mağaraya denizden ve karadan giriş mümkün...

Mersin'deki mağaralar da bir gezgini oyalayabilecek kadar çok, tamamı için Doğu Akdeniz'in Saklı Cenneti: Mersin yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

8. DEV ÇUKURLAR: CENNET VE CEHENNEM OBRUĞU / SİLİFKE-MERSİN


Torosların ortasındaki dev çukurlar. 70 metre derinliği, 250 x 110 metre ağız kısmının açıklığı ile adeta bir kepçe şeklindeki dev obruk, Cennet... Cennet çöküğünün 75 metre kuzeyindeki Cehennem çukuru... Görülmeyeni görmek, keşfedilmeyeni keşfetmek için yapılan zorlu bir yolculuk... Cennet Cehennem Mağaraları halk arasında Cennet Cehennem çökükleri diye anılıyor. Bu çökükler yeraltı sularının zamanla kireç tabakalarını eritmesi sonucu meydana gelmiş. Mitolojik hikâyeleri içinde taşıyan ve kutsal birçok anlam taşıyan bir yer. Ziyarete gelen kişilerin üzerinde farklı bir his bırakıyor. Mağara oldukça ilginç ve içeri girdiğinizde içinizin ürperdiği bir gerçek...

Mersin'deki mağaralar da bir gezgini oyalayabilecek kadar çok, tamamı için Doğu Akdeniz'in Saklı Cenneti: Mersin yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

9. YERİN 15 METRE ALTI: DİLEK MAĞARASI / SİLİFKE-MERSİN


Mersin'in Silifke ilçesine bağlı Narlıkuyu mahallesinde, yerin 15 metre altında yer alan karstik oluşumlu bu mağara oldukça ünlü. Cennet - Cehennem çöküğünün yaklaşık 300 metre ilerisinde yer alan bu mağaraya demirden yapılma bir merdivenle iniliyor. Mağara içindeki tüm galeriler birbirleri ile bağlantılı. Galeriler çok ilginç şekilli, parlak, dev sarkıt ve dikitlerle süslü. Hatta sarkıtların uçlarından halen sular damlıyor. Akan bu damlalardan dolayı mağara zemini oldukça kaygan. İyi bir ışıklandırma sistemi olan mağaranın içindeki nemli havanın astım hastalarına iyi geldiğine inanıldığı ve içinde dilek tutulduğundan dolayı buraya Astım - Dilek Mağarası adı verilmiş.

Mersin'deki mağaralar da bir gezgini oyalayabilecek kadar çok, tamamı için Doğu Akdeniz'in Saklı Cenneti: Mersin yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

10. 470 METRE UZUNLUK: TAŞKUYU MAĞARASI / TARSUS-MERSİN


Tarsus’a 10 kilometre mesafede bulunan Taşkuyu Mağarası, ismini aldığı Taşkuyu köyünün içinde bulunuyor. Yaklaşık 470 metre uzunluğundaki Taşkuyu Mağarası, birbirinden farklı oluşumları içeriyor. Mağara içerisindeki sarkıtlar, dikitler, damla taşları ile birlikte aykırı oluşumlar ve mağara incileri de Türkiye’de ender görülen oluşumlardan...

Mersin'deki mağaralar da bir gezgini oyalayabilecek kadar çok, tamamı için Doğu Akdeniz'in Saklı Cenneti: Mersin yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

11. ESRARENGİZ: ASHAB-I KEHF MAĞARASI / TARSUS-MERSİN


Mersin'e 25 km, Tarsus ilçesine 12km uzaklıkta bulunan Ashab-ı Kehf Mağarası, yedi uyurlar inanışının en önemli merkezlerinden biri. Bu hikayede, 6 gencin köpekleriyle birlikte, Allah inançlarından vazgeçmemeleri adına uykuya yatmaları ve yüzyıllar sonra tekrar uyanmaları anlatılır. Mağara oldukça ilginç ve içeri girdiğinizde içinizin ürperdiği bir gerçek...

Mersin'deki mağaralar da bir gezgini oyalayabilecek kadar çok, tamamı için Doğu Akdeniz'in Saklı Cenneti: Mersin yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

12. TARİHE YOLCULUK: YEDİUYURLAR MAĞARASI / İZMİR


Bu mağara da, yedi uyuyanların hikayesine ev sahipliği yapıyor. İslami kaynaklara göre Ashab-ı Kehf (Mağara Arkadaşları) olarak sözü geçen yedi uyuyanların, Roma İmparatoru Decius döneminde Efes'te yaşadığı da söyleniyor. Kuran-ı Kerim'de Kehf Suresinde sözü edilen bu mağaranın İzmir'deki Yediuyurlar Mağarası olduğuna inanılıyor, Müslüman ve Hristiyanlarca kutsal sayılıyor.

Ege'deki mağaralar da bir gezgine göre, tamamı için Güneşin Ülkesi: Güney Ege ve Batı Akdeniz Turu yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

13. 8000 YILLIK MAĞARA: İNCİRLİİN MAĞARASI / MUĞLA


Muğla'nın Milas ilçesindeki Gökçeler Kanyonu içerisinde bulunan İncirliin Mağarası, 2014 yılında düzenlenerek turizme kazandırılmış. Mağara, ilginç dev sarkıt, dikit, sütun ve damlataş havuzları ile jeolojik oluşumlar, tarihi kalıntılar, doğal çevresi ile dikkat çekiyor.

Ege'deki mağaralar da bir gezgine göre, tamamı için Güneşin Ülkesi: Güney Ege ve Batı Akdeniz Turu yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

14. MAĞARA PAMUKKALE: KAKLIK MAĞARASI / DENİZLİ


Kaklık Mağarası, Denizli-Ankara karayolunda, il merkezine 30 km mesafedeki Honaz ilçesi Kaklık kasabasında yer alıyor. Kaklık Mağarası damlataş, sarkıt ve dikitlerden oluşuyor. Pamukkale’de bulunan travertenlere benzer traverten basamaklarıyla eşine rastlanmaz bir güzellik sunuyor. Burası Pamukkale travertenlerinin kapalı hali adeta. Ayrıca Denizli ve çevresi termal sularıyla ünlü olduğu için mağaranın içerisinde bol miktarda termal su kaynağı bulunuyor. Bu da onu diğer mağaralardan önemli ölçüde ayırıyor. Bu kadar güzelliği bir arada barındıran mağara kesinlikle görülmeye değer...

Ege'deki mağara Pamukkale için Ege'nin Pamuk Prensesi: Pamukkale yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

15. DENİZDEN 1200 METRE YÜKSEKTE: İNSUYU MAĞARASI / BURDUR


İnsuyu Mağarası Burdur'un güneydoğusunda deniz seviyesinden 1200 metre yükseklikte, Burdur-Antalya karayolunun 13. kilometresinde yer alıyor. Yaklaşık 600 metre uzunluğunda yatay bir mağara olan İnsuyu'nun gezilebilen galerilerinin uzunluğu yaklaşık 330 metre. Yapılan araştırmalar neticesinde, mağara galerilerinin daha ilerilere doğru gittiği saptanmış.


Mağaranın oluşumu binlerce yıl öncesine dayanıyor. Jeolojik olarak kalkerlerden meydana gelmiş. Karstik yapının zamanla erimesi, aşınması ve suyla birleşmesi sonucu sarkıtlar, dikitler ve dehlizler oluşturmuş. Kalker tortularından türlü şekil ve yapıda meydana gelen sarkıt ve dikitlerin oluşum tarzları dikkate alındığında, mağaranın binlerce yıl önce oluştuğu tahmin ediliyor (1 metre sütun, 10-15.000 yıl)...


Mağarada ilk bilimsel çalışmalara Prof. Dr. Temuçin Aygen tarafından 1952 yılında başlanmış. 1965 yılında turizm hizmetine açılmış. Mağara, 2000 yılında restore edilmiş, ışık sistemi ile çevresi yeniden düzenlenmiş, ses ve müzik düzeni ilave edilmiş. Mağara içinde temiz ve serin bir hava akımı var. Bir kısım mağara sularının şeker ve mide hastalıklarına şifalı olduğuna inanılıyor.

Antalya yolunda uğrayabileceğiniz İnsuyu Mağarası ve Burdur için Burada Dur: Burası Burdur yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

16. YERALTI GÖLLERİ: TINAZTEPE MAĞARASI / KONYA



Tınaztepe Mağarası, Konya Seydişehir'de yer alıyor. 2004’ten beri dinlenme tesisi olarak hizmet veriyor. Toplam uzunluğu 22 km. olan mağaranın 1580 metresi gezilebiliyor. Sonundaki 30 metrelik iniş dışında tamamen yatay özellikte bir mağara. Bu mağara, fosil ve aktif olmak üzere iki bölümden oluşuyor. Fosil bölümüne bahar aylarında girilecek olursa, sayısı beşi bulan göllerin botla geçilmesi gerekiyor. Sonbahar aylarında suların azalması sonucu aynı galeri yürünerek geçilebiliyor. Beşinci gölden sonra mağarada 30 metrelik bir inişle büyük salona geliniyor ve bu salon gölle sonlanıyor. Kireç taşları ve yer altı gölleriyle göz dolduran bu mağara kesinlikle meraklıları tarafından gezilip görülmeli...


Konya'daki Tınaztepe Mağarası için Bozkırın Esrarlı Güzelliği: Konya yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

17. ŞİFA DOLU: OYLAT MAĞARASI / BURSA


Bursa ormanlarında yeşilin içinde saklı kalmış bir mücevher Oylat Mağarası, Bursa'nın İnegöl ilçesinin merkezinden 20 km uzaklıkta yer alıyor. İnegöl’den Ankara istikametine giderken, yol tabelalarının yönlendirmesiyle çok zorlanmadan bulabileceğiniz bir konumda. Oylat Mağarası, fay hatlarından oluşmuş. Depremler sonrasında suların aşındırmasıyla oluşan doğa harikası Oylat Mağarası, oyuklardan damlayan suların oluşturduğu sarkıt ve dikitleri ile ünlü...


Mağarada iri bloklar halinde dev sarkıt ve dikitler bulunuyor. Bağlantılı iki kattan oluşan mağaranın girişinden büyük salona kadar dar galerilerden geçiliyor. Geçilen bu bölümde damlataş havuzları, dev kazanları dikkat çekiyor. Mağaranın kalan kısmında büyük çöküntü salonu var. %90 nem oranına sahip mağaranın astım ve bronşit hastalarına iyi geldiği biliniyor.

Bursa'daki Oylat mağarası için Bursa'nın Saklı Köşeleri: Oylat ve İznik yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

18. CEHENNEMAĞZI MAĞARALARI / ZONGULDAK


Ülkemizin en önemli mağaralarından olan, mitolojiye de konu olmuş Cehennemağzı Mağaraları'na ev sahipliği yapıyor Zonguldak Ereğli... Mitolojide “Hades’in ölüler ülkesi” olarak geçen Cehennemağzı Mağaraları,  yan yana sıralanmış üç mağaradan oluşuyor; Cehennemağzı, Kilise, Ayazma... Ereğli’de Hristiyanlığın ilk dönemlerinde ibadet yeri olarak kullanılan mağaralar, Hristiyanlık öncesi dönemlerde de kutsal kabul ediliyormuş. Herkül’ün 12. görevini gerçekleştirdiği yer olarak Yunan mitolojisinde de önemli bir yere sahip olan mağaraların akustiği de oldukça iyi...

Karadeniz'in gezilip görülesi başka yerleri için Batı Karadenizde Sonbahar: Karabük, Sinop, Kastamonu, Bartın, Zonguldak, Düzce, Bolu yazımızı okuyabilirsiniz.

19. GÖKGÖL MAĞARASI / ZONGULDAK


Zonguldak, Karadeniz'de mağara turizminin geliştiği, bu anlamda bölgede en çok ilgi gören şehirlerden biri. Mağara turizmine ilgi duyan gezginleri Zonguldak’ta birbirinden ilginç mağaralar bekliyor. Bunların ilki olan Gökgöl Mağarası, kömürü ve bu sarp kayalıkları ile Zonguldak coğrafyasını şekillendiren milyonlarca yıllık bir jeolojik hikayeyi anlatıyor. 3350 metrelik uzunluğuyla şehrin ikinci, Türkiye’nin ise 10. en uzun mağarası. Mağaranın içinde kalkerli ve kireçli yapının yer altı suları ile şekillenmesiyle ortaya çıkan travertenler, dikitler ve sarkıtlar yer alıyor. Zonguldak'ta mutlaka görmeniz gereken yerlerin en başında geliyor.

Karadeniz'in gezilip görülesi başka yerleri için Batı Karadenizde Sonbahar: Karabük, Sinop, Kastamonu, Bartın, Zonguldak, Düzce, Bolu yazımızı okuyabilirsiniz.

20. BULAK'TA: MENCİLİS MAĞARASI / KARABÜK


Türkiye'nin en önemli mağara oluşumlarından birine ev sahipliği yapıyor Karabük. Bulak Mağarası, gezginler tarafından özellikle bahar ve yaz aylarında ziyaret ediliyor. Karabük gezi listenize mağarayı dahil etmelisiniz.

Karadeniz'in gezilip görülesi başka yerleri için Batı Karadenizde Sonbahar: Karabük, Sinop, Kastamonu, Bartın, Zonguldak, Düzce, Bolu yazımızı okuyabilirsiniz.

21. TABİAT PARKI: BALLICA MAĞARASI / TOKAT


Ballıca Mağarasına, Pazar ilçesinden Akdağ'ın doruğuna kıvrım kıvrım uzanan yoldan çıkılıyor. Ballıca Mağarası, dünyanın en büyük ve en görkemli mağaraları arasında yer alıyor. 680 metre uzunluğa ve 95 metre yüksekliğe sahip... Yaşı, yaklaşık 3.4 milyon yıl olarak tespit edilmiş. Ortalama sıcaklığı 18 derece ve nem oranı % 54...


Aynı ismi taşıyan köyde yer alan mağara, 1995 yılında bir kısmı ışıklandırılarak ziyarete açılmış. Ballıca Mağarası iki yönde gelişmiş.

1. Galeride, birçok mağarada bulunan sarkıt, dikit, sütun benzeri yapılar var. Bu galeri; Havuzlu Salon, Büyük Damlataşlar Salonu, Çamurlu Salon, Fosil ve Yarasalar Salonundan oluşuyor.

2. Galeride ise tüm bu mağara oluşumlarının yanında, Ballıca Mağarasını diğer mağaralardan farklı kılan dikitsiz sarkıtlar ve soğan biçimli sarkıtlar var. Bu galeri; Çöküntü Salon, Mantarlı Salon, Sütunlar Salonu ve Yeni Salondan oluşuyor.

Ballıca Mağarası, iki galerisi boyunca çok miktarda ve iyi gelişmiş sarkıt, dikit örnekleriyle gözlenen oluşumlar ve özellikle ikinci galerideki soğan sarkıtlar nedeniyle, Türkiye'deki jeomorfolojik açıdan en zengin mağaralardan biri...


Mağara, yapısı korunarak gelecek nesillere bırakılacak milli değer özelliğinde olduğu için 2007 yılında Tabiat Parkı olarak ilan edilmiş. Tokat'daki Ballıca Mağarası için Karadeniz Yayla Turu: Trabzon, Rize, Tokat yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

22. EN UZUN MAĞARALARDAN: ÇALKÖY MAĞARASI / TRABZON



Karadeniz ormanlarında yeşilin içinde saklı kalmış bir mücevher, Çal Mağarası. Trabzon'un Düzköy ilçesinin 5 km güneybatısındaki Çalköy içerisinde, denizden 1050 m yüksekte yer alıyor. Dünyanın en uzun ikinci mağarası olarak da kabul edilen mağaranın içinden küçük bir dere akıyor ve mağaranın üzerinde tarihi bir kale bulunuyor. 8 kilometre bir uzunluğu bulunan mağaranın yaklaşık 1 kilometresi gezilip görülebiliyor.

Trabzon’a kadar gitmişken Karadeniz Yayla Turu: Trabzon, Rize, Tokat yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

23. TUZ TERAPİ MERKEZİ: TUZLUCA MAĞARASI / IĞDIR

Iğdır'ın Tuzluca ilçesindeki Tuz Mağarası, Türkiye'nin 100 yıllık tuz ihtiyacını karşılayacak kapasitede bir mağaraymış. Günlük 60 ton tuz üretiliyormuş. Tünellerde bulunan hava birçok solunum yolu hastalığına iyi geliyormuş.


Mağarada odalara benzeyen birçok galeri bulunuyor. Oldukça büyük olan galerilerin görünümleri ürkütücü olsa da göz kamaştırıcı bir güzelliğe sahip... Tuz mağarası içerisinde bulunan kaya tuzu tabakaları 24-37 milyon yıl önce oluşmuş olan çökel tabakalarmış. Buranın Hititler döneminden beri kullanıldığı düşünülüyor.

Mağarada ışıklandırma ve seslendirme yapılmış, gayet güzel de olmuş. İçeriye girince görsel ve işitsel bağlamda insanı cezbediyor. Mağarada şaşırtıcı bir genişlik var ama yürüyüş turu çok uzun sürmüyor. Ayrıca giriş kısmında hediyelik eşya satılan yer var, buradan tuz lambası ve mağaradan çıkan doğal tuzdan alabilirsiniz.


Iğdır'daki Tuz Mağarası için Güneş Doğudan Doğar: Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş, Bitlis, Van, Ağrı, Iğdır yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.

24. YER ALTI TUZ ŞEHRİ: TUZ MAĞARASI / ÇANKIRI


Bir diğer Tuz Mağarası da Çankırı'da. 800 dönümlük arazi üzerinde 8 kilometrelik alana sahip olan mağaranın tarihi 5.000 yıllık bir oluşum sürecine dayanıyor. Anadolu’daki diğer yeraltı mağaralarından farklı olarak Çankırı Tuz Mağarası, son derece geniş bir girişe sahip...


Kolaylıkla gezip yerinde keşfedebileceğiniz mağaranın çeşitli bölgelerinde tamamen tuzdan oluşan sarkıt ve dikitler de bulunuyor. Her bir detayıyla büyüleyen mağara, aynı zamanda Türkiye’nin en büyük kaya tuzu rezervine de ev sahipliği yapıyor, 500 milyon tonluk kaya tuzu rezervi olduğu düşünülüyor. İçerisinde 200 yaşında olduğu tahmin edilen ölü bir eşek ile çeşitli hayvanlar sergileniyor. Nem oranı düşük olduğu için ölen canlılar henüz bozulmadan kalmayı başarabilmiş.

Çankırı'daki Tuz Mağarası için Kaya Tuzunun Şehri: Çankırı yazımıza göz gezdirmenizi öneriyoruz.


Haritadan da görüldüğü üzere daha pek çok mağara var. Doğal güzelliklerin bolca olduğu memleketimizdeki birçok mağaradan sadece birkaçını saydık. Aman ha, gezerken ayağınızı sağlam basın!


Mağara zengini ülkemiz Türkiye'deki mağaralarla ilgili akademik bir çalışmayı Mavi Gezegen dergisinden okuyabilirsiniz.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder